Talisay mabangkarota na

CEBU, Philippines - Kun ang tanan’g bayranan sa dakbayan sa Talisay hutdan g’yud dayon pagpamayad karong mga adlawa, bangkarota na ang panudlanan sa siyudad.

Ang Commission on Audit (COA) pinaagi ni Talisay City Auditor Ma. Daisy Bercede miingon nga ang kwarta sa Talisay sa iyang mga depository banks kuwang ipangbayad sa iyang obligasyon.

Sa iyang Audit Observation Memorandum, si Bercede nagkanayon nga ang Talisay adunay P89,230,651 nga cash balance sa banko apan ang iyang bayranan hangtod sa miaging Disyembre miabot sa P137,157,496.

Nagpasabot nga kun gipangbayran pa dayon ang tanang obligasyon niini mahutdan ang panudlanan ug alkanse pa g’yud og kapin sa P47.9 milyones.

Si Mayor Johnny V. De Los Reyes mitambong sa gipahigayong exit conference uban sa mga sakop sa COA nga mihimo’g audit sa mga mahinungdanong financial transaction sa Talisay.

Nagtoo ang COA nga adunay kabahin sa kwarta nga gibutang sa trust fund nga gigamit og pagpamayad sa ubang obligasyon sa siyudad.

Matud ni Bercede nga kun kini gihimo nakalapas ang Talisay sa Section 305 (e) ug 337 sa Local Government Code ug sa Government Accounting and Auditing Manual (GAAM).

Ang Section 337 sa Local Government Code naglatid kini og limitasyon sa paggasto nga dili molapas sa koleksyon nga buhis sa usa ka Local Government Unit.

Ang balaod naglatid usab nga “no cash overdraft in any local fund shall be incurred at the end of the year”. Samtang ang balaod naglatid nga ang kwarta nga gibutang sa trust funds gastohon ra gayud sa proyekto nga gitagan-an sa mao nga salapi.

Ang balaod nagkanayon “Trust funds shall be available and maybe spent only for the specific purposes for which the trust was created or the funds received.”

        Base usab sa COA Audit Observation Memorandum nga ang Talisay dunay outstanding nga bayranan sa Bureau of Internal Revenue, GSIS, Home Development Mortgage Funds ug PhilHealth.

Mikabat sa P2,782,293 ang bayranan sa Talisay ngadto sa maong mga ahensya sa kagamhanan diin contribution kini sa mga kawani nga gikaltas sa ilang sweldo.

Gawas niini mikabat ngadto sa P8,403,332 ang kantidad sa buhis nga gikaltas sa siyudad gikan sa mga kawani ug supplier nga wala pa usab ma-remit.

Ang siyudad usab duna kini utang nga P57,983,820 ngadto sa ubang lokal ug national nga ahensiya sa kagamhanan kabahin sa nagkalain-laing financial assistance ug barangay share sa real property taxes ug nagkalain-laing balayranan nga P119,357.

Ang COA mitambag nga ang Talisay kinahanglang moimple-mentar dayon og corrective measure para makatigom og dugang pundo ug matapakan ang mga obligasyon niini. (BANAT NEWS)