Wa i-detalye sa National Museum of the Philippines (NMP) unsa ang legal nga paagi nga gigamit sa magtiayon nga Edwin ug Aileen Bautista sa pagpanag-iya sa dugay na nga nawagtang nga panels sa pulpito sa simbahan sa Boljoon.
Pero ang kakuwang og kasayuran wa kapugong sa NMP pagpasidungog sa mga Bautista sa pagpatigbabaw sa ethical nga mga lagda pagpanguha sa mga butang sa ilang pribadong koleksiyon. Hinaot nga gawas sa pagka-inila sa mga Bautista sa taas nga katilingban ang NMP dunay gipasikarang mga mga dokumento ug wa lang mag-ulug-ulog.
* * *
Wa koy ideya sa legal ug ilegal nga mga paagi sa pagpangolekta sa karaan ug talagsaong mga butang. Wa kong kahibawo kon, gawas sa dakong gugma sa kasaysayan ug mas dakong pitaka sa sobrang kuwarta, unsa pay laing gikinahanglan sa pagtumpi og koleksiyon nga sama kalapad sa gipasigarbo sa mga Bautista.
Maong di ko makasulti nimo kon, gawas sa taas nga pailob ug mas taas nga bakante nga panahon sa pagpangita ug pagtuon, unsa pa ang uban nga mga mithi nga angay huptan sa pagpuno pa sa mga natigom na.
* * *
Pero tugoti nga mangagpas lang ko sa pag-agpas, base sa kasagaran nga mga lagda sa kaangayan, unsa ang gitugotan sa balaod nga mga paagi sa pagpangolekta:
Sa di pa mopalit og bisan unsa, angay nga magsusi unsa ang kalidad sa mga butang, tinuod ba o peke, unsa ang gigikanan, ug kon nabalhin-balhin na ang pagpanag-iya ikapila na man ang transaksiyon nga apilan; ug
Pagsusi kon ang namaligya mao ba ang legal nga tag-iya sa mga butang.
* * *
Sa pikas nga bahin, tugoti na lang sab ko nga mangagpas, base sa nagkalainlain nga modus sa mga krimen nga nasusi sa kapolisan, unsay himuon kon masakpan ang ilegal nga mga paagi sa koleksiyon:
Kon demalason nga makapalit og mga kinawat, labi na kon kabtangan sa simbahan, pangaliya sa tanang paboritong santos nga di matultolan sa tinuod nga tag-iya; ug
Kon may makatsamba og subay sa mga kinawat, ihatag dayon og museum sa gobiyerno (makatabang kon may mga higala nga kaila sa mga kaila sa mga tagdumala) aron nga ang museum na ang magkapuliki sa pagpanagang sa mga pagsaway.