Di pa ko andam nga modason sa mga pasangil nga kabahin ang atong gobyerno sa kalibotanong konsabo sa pagpahiyos sa nagpadayong pagkatap sa Wuhan coronavirus ug sa nisulbong nga gidaghanon sa mga nangasakit ug nangamatay sa China ug sa ubang kanasuran.
Ganahan kong motuo nga kon may kalangay o kakuwang man sa kasayuran sa gidudahang mga natakdan, o tinuod nga mga natakdan, o namatay sa kagaw gikan sa nagkalainlaing mga buhatan sa gobyerno ang tuyo di ang papangilad kon di ang paglikay nga ma-alarma ang katawhan o nga nataligam-an lang.
***
Wa mapatin-aw ni Health Secretary Francisco Duque III hangtod karon ang kalangay sa pagpahibawo nga duna nay ikaduha nga kaso sa Wuhan coronavirus ang Pilipinas ug gani namatay ang pasyente.
Gibutyag ni Dr. Celia Carlos, tagduma sa Research Institute for Tropical Medicine (RITM), nga niadtong Sabado sa buntag nila natino nga positibo sa kagaw ang 44 anyos nga lalaking Chinese national nga gikan sa Wuhan. Wa magdugay, namatay ang pasyente. Matod niya ang kadagkoan sa Department of Health (DOH) ang nagbuot nga niadtong Domingo na sa udto ipahibawo ang kasayuran.
***
Natakdan sa katihik sa kasayuran ang lokal nga kadagkoan sa DOH. Igo lang silang niingon nga may tulo ka pasyente nang gisud ug gipanid-an sa ospital sa Dumaguete City kay nakaduol sa duha ka Chinese nationals nga positibo sa Wuhan coronavirus.
Apan gipahibawo sa kadagkoan sa Negros Oriental nga 25 sa nakaduol sa mga langyaw ang gidid-an sa paggawas sa ilang mga pinuy-anan ug lima ang gibuwag sa tambalanan kay nagpakita og mga timaan sa sakit.
***
Mas daghang pasahero sa mga ayroplano nga nasakyan sa mga langyaw, pipila nila wa makasuwat sa hingpit nilang address nga nalista sa mga manifesto, ang niboluntaryo sa pagpahiling sa kahimtang sa ilang panglawas tungod sa mga kompaniya sa ayroplano nga maoy nihatag sa ubang kasayuran nga gitago sa DOH:
•Cebu Pacific Flight 5J 241 niadtong Enero 21 ang gisakyan sa duha ka Chinese nationals gikan sa Hong Kong paingon sa Sugbo;
•CebGo Flight DG 6519 niadtong Enero 22 ang ilang gisakyan paingon sa Dumaguete; ug
•Philippine Airlines Flight PR 2542 niadtong Enero 25 ang ilang gisakyan paingon sa Manila.