Dili g'yud nato mabasol ang katawhan kon magduda sila nga gituyo sa Bids and Awards Committee sa City Hall ang pagpadaog sa bidding sa kompaniya nga gipanag-iya sa higala ni Mayor Tomas Osmeña aron mao'y makahakot sa basura sa siyudad nga nagkantidad og minilyon ka pesos.
Ang Pasahero Motors Corporation nga iya ni Kasambagan Barangay Captain Franklyn Ong mao'y gideklarar sa BAC nga mananaog sa bidding kay ang kakumpetensya niini nga Jomara Konstruct Inc. wala man makakompleto sa gikinahanglan nga papeles, sama sa tax certificate gikan sa Bureau of Internal Revenue.
Pero hinoon, miprotesta ang Jomara Konstruct. Tan-awon nato kon unsa'y hukom ni Mayor Osmeña ug sa mga abogado sa dakbayan. Ngano nga wala man sab kompletoha sa Jomara ang iyang gisumiter nga papeles?
Huwaton nato ang kalamboan niining mao nga isyu. Unta, dili kini makahatag og problema sa paghakot sa atong mga basura.
***
Ang labing dako nga menteryo diha sa Barangay Carreta, gidumala sa kadagkoan sa duha ka simbahan --ang Santo Rosario Church ug ang Cebu Metropolitan Cathedral. Gibahin nila ang sam-ang, ang katunga gidumala sa Cathedral ug ang laing katunga, gidumala usab sa kaparian sa Santo Rosario. Kinsa ang maayong modumala kanila?
Naaninaw nako nga mas bentaha ang pag-atiman sa kadagkoan sa Santo Rosario Church sa ilang menteryo, kon itandi sa menteryo nga gidumala sa Cathedral. Wala magkuwang ang Cathedral, kay sama sa gihimo sa kaparian sa Santo Rosario, mitudlo usab sila og "caretaker" nga mao'y gitugyanan sa pag-atiman sa menteryo.
Nakabisita ko sa Caretta cemetery nga gidumala sa Cathedral ug nakapanglingu-lingo ko kay nakita nako ang kahugaw sa palibot. Nakita nako ang mga "illegal structures" nga gipasagdan ra sa tagdumala sa menteryo. Unahon nato pagtuki ang kahugaw. Nganong dili man limpyohan ug silhigon kanunay ang mga sagbot diha sa menteryo?
Isip caretaker sa menteryo, angay'ng tigumon niya ang mga tawo nga anaa manginabuhi diha sa sam-ang nga nanghimo og mga lapida, pagsirado sa mga lubong, ug uban pa nga gimbuhaton nga sila makakuwarta. Mandoan sila nga human sa ilang trabaho, hiposon nila ang ilang mga hugaw, sama sa tipak sa mga semento, tipak sa mga tiles, ug mga bato.
Unya, hiposon dayon ang mga buwak nga gihalad sa mga gipanglubong, labaw na ang mga kabahin sa mga gipanghabwa gikan sa hinabwa nga lungon. Nagtuo ko nga wala'y klaro nga trabaho ang mga gisweldohan sa pag-atiman sa menteryo nga gidumala sa Cathedral. Mentras sayo pa, angay nga sila molihok na.
Unya, angay g'yud unta nga did-an ang paghimo og illegal structures, sama sa pagbutang og "extension" nga lingkuranan ug bisan unsa nga anaa na sa agianan sa tawo.
Angay'ng panggub-on ang mga illegal structures, mentras sayo pa, ug mandoan ang mga tawo nga anaa manginabuhi sa sam-ang, nga dili g'yud sila mohimo niining maong mga gimbuhaton.
Kamo sab diha sa Cathedral, ayaw lang g'yud ninyo isalig ngadto sa caretaker nga inyong gitudlo ang pagdumala sa menteryo. Kinahanglan nga matag karon ug unya, mosusi sab kamo sa menteryo kon unsa'y sitwasyon. Ang dapit sa opisina hinoon sa sepulturero, nindot na, apan ang dapit sa mga lubnganan, nagpabiling hugaw ug laksot.