Makapakugang ang pagdeklarar ni kanhi Presidente Fidel Ramos sa dakong kapildehan sa nasud ug sa katawhan sa unang usa ka gatos ka adlaw sa pamunoan ni Presidente Rodrigo Duterte. Way nagpaabot ni Ramos, nga gipasidunggan ni Duterte atol sa iyang inugurasyon nga maoy nagkumbinser niya sa pagdagan alang sa labing taas nga katungdanan sa nasud, nga makaako dayon sa pagsaway sa batan-ong pamunoan.
Sukwahi sa iyang naandan sa pagwatas-watas dayon ni bisan kinsang mangahas pagpanaway niya–pinaagi sa mas law-ay nga mga balikas ug panginsulto–wa banghagi ni Duterte si Ramos. Apan wa sab niya tubaga. Niligid nang mga adlaw ug mga semana, nagpabiling tak-om si Duterte sa panaway ni Ramos.
***
Usa ka semana human sa iyang unang panaway, kay sinemana man ang iyang lindog sa nasudnong pamantalaan nga maoy gigamit nga plataporma pagpadayag sa iyang sukwahi nga baruganan, gidasonan ni Ramos og dugang pagpanaway. Apan di na sama kagrabe. Gihatagan og mas dakong importansiya ang pag-awhag nga angay nga padayong paluyohan ang pamunoang Duterte.
Si Duterte nagpabiling nagpakahilom. Gihangop sa iyang mga tigpamaba ang mga pamahayag ni Ramos nga ilang giisip nga mga tambag gikan sa maguwang ngadto sa iyang manghod. Apan si Duterte wa motimang. Daklit nga nahisgutan ang nadungan nga pagpanaway sa aktres nga si Agot Isidro. Wa gyod tukia bisan ek na lang ang mga buyag ni Ramos.
***
Ang kahilom ni Duterte ug ang kamahigalaon sa Malakanyang wa hinuon manakod sa ilang mga dumadapig. Kinsa nikuninit sa social media aron sa pagbalikas, pagbugal-bugal, pagtulisok, paglabay og lapok ug bisan pagtungo nga namatay na si Ramos.
Wa barawa ni Duterte ang gamhanan ug organisado niyang puwersa sa social media sa paghimo ni Ramos nga labing uwahing target sa ilang kasuko human nila hingpit nga napakauwawan si Senador Leila de Lima ug ubang naghilas-hilas pagbuyag sa ilang idolo. Wa kahibawo si Ramos unsay mas sakit: ang pagpanamastamas sa mga dumadapig, o ang pag-dedma ni Duterte niya.
***
Maong pormal nga gipahibawo ni Ramos ang iyang resignasyon isip special envoy ni Duterte sa China. Nisunod ni sa pagsalikway niya sa imbitasyon sa Malakanyang sa pagkuyog sa opisyal nga delegasyon sa upat ka adlaw nga state visit ni Duterte sa China sa niaging semana. Giklaro hinuong Ramos nga padayon siyang nagpaluyo ni Duterte.
Hangtod kanus-a si Ramos nga mapailubon nga mopahinumdom ni Duterte nga hilaw pa siyang pagka lider ug busa kinahanglan pa nga mohupot og mas lapad nga panglantaw aron mahimong mas epektibo nga lider sa nasud? Ug hangtod kanus-a si Duterte nga motamod sa iyang utang kabubut-on apan hingpit nga magpa-goryo-goryo sa mga sulti ni Ramos? Wa maanad si Ramos nga isnabon. Wa maanad si Duterte nga barawon.