Matag buwan, P1.5 bilyones ang lab-as nga kuwarta nga mobaha sa Dakbayan sa Sugbo. Madawat sa kapin sa 100,000 ka call center agents sa mga kompaniya sa business process outsourcing. Ang P15,000 nga binuwan nga suholan sa matag kawani nga kasagaran batan-on, ang uban wa pa gani ka-gradwar sa kolehiyo, dako og natabang sa kabos nilang mga pamilya.
Ang P1.5 bilyones matag buwan, o P18 bilyones matag tuig, lunlon nga langyawng puhonan. Kay ang labing dakong bahin sa kita sa BPOs gikan sa ubang kanasuran sa kalibotan. Mas dako nang tampo sa BPOs karon kay ang mga numero sa ibabaw nakuha niadto pang 2012, o tulo ka tuig ang nilabay.
* * *
Si kanhi Cebu City Mayor Tommy Osmeña, nga nakasaksi sa pagpanud sa BPOs tungod sa pagdapit nilang Interior Secretary Mar Roxas ug sa Cebu Investment Promotions Center, niangkon nga mubo rang P1.5 bilyones nga binuwang suweldo sa mga kawani sa IT Park. Kay gipasikad sa kinaubsang suholan sa call center agent--P15,000 matag buwan--ug sa labing ubos nga banabana nga 100,000 ka kawani.
Human sa 2012, daghang BPOs ang nanguhong sa IT Park ug ubang bahin sa Metro Cebu. Nisulbong na sab ang suholan tungod sa mas higpit nga kumpetinsiya sa mga kompaniya ug mas taas nga ang-ang sa katakos sa call center agents.
* * *
Matod ni Osmeña ang dakong kuwarta gikan sa BPOs napahimuslan sa labing kabos nga mga sektor sa katilingban--isip abang sa gagmay nga boarding houses, bayad sa pagkaon sa mga karenderiya, tigbaligya og mani ug sigarilyo ug plite sa mga habal-habal, trisikad ug PUJs.
Mas madanihong destinasyon sa BPOs ang Sugbo tungod sa katakos sa mga kawani ug mas baratong abangan sa mga buhatan. Sa labing uwahing kalibotanong survey, ang Cebu City maoy ikawalo nga kinadaghanan og BPOs sunod sa Bangalore sa India; Manila sa Pilipinas; Mumbai, New Delhi, Chennai, Hyderabad ug Pune sa India. Nagsunod sa Sugbo ang Krakow sa Poland ug Dublin sa Ireland.
* * *
Matod ni Osmeña tanang BPOs sa IT Park, gawas sa usa, nag-abang lang og mga buhatan. Mahimo silang mamahawa bisan unsang orasa kon may motumaw nga mas madanihon nga kabalhinan. O kon di na ganahan sa ilang nahimutangan karon.
Maong nangita siya og pundo pagtukod og flyovers sa Lahug pila ka tuig ang nilabay kay nalantawan nang paghuot sa kadalanan. Kay gibabagan mang Mayor Mike Rama sa way pagtanyag og alternatibong solusyon, ug kay uwahi na mang pagtukod sa flyovers sa way pagbara sa mas daghan nang mga sakyanan nga mosud ug mogawas sa IT Park, nipasidaan si Osmeña nga mahimong mamutos ang BPOs kon matuok na sa trapiko.