"Unsa man gayud ang hinungdan nga ang mga tawo, ilabi na diha sa kabukiran mapugos pagsalmot sa mga rebelde?"
Ngano gud tawon nga sawayon man ang militar nga midakop sa magtiayong Benito Tiamzon ug sa iyang asawa nga si Wilma nga mga dagkong lider sa Communist Party of the Philippines (CPP).
Dili diay dakpon ang magtiayong Tiamzon nga duna man sila'y mga warrants of arrest nga giisyu sa hukmanan? Ang kaso gipasaka batok kanila tungod sa ilang kalambigitan sa pagpangatake sa mga New People's Army (NPA), ang armed wing sa CPP nga sila maoy giila nga mga lider.
Natural ra nga ang mga grupo nga ilang legal fronts mosaway sa pagkasikop sa ilang lider. Ang maayo ninyo nga himoon mao ang pag-kwestyon sa gihimo sa militar didto sa hukmanan pinaagi sa pagpasaka og Petition for a Writ of Habeas Corpus kun nagtuo kamo nga ilegal ang pagdakop sa duha ka lider sa CPP.
Dili kay magpatawag dayon mo og press conference sa media aron ipasiatab ang inyong mga baliko nga argumento. Unsa man diay inyong gusto, mangiyugpos ra ang kapolisan sama sa wala nila pagpangita sa ubang pinangita sa balaod sama ni Jovito Palparan nga inyo usab nga kontra?
Gusto ba ninyo nga mangiyugpos ra ang kapolisan ug militar nga dili mangita sa mga wanted sama ni Ruben Ecleo? Kun duna kamo'y kaso nga giatubang sa hukmanan, atubanga ninyo. Unya, kay mga lider man sa CPP ang magtiayong Tiamzon, nag-unsa man sila didto sa kabukirang bahin sa Aloguinsan?
Nagtuo ko nga gusto'ng banhawon sa CPP ang ilang armadong grupo diha sa kabukiran sa Sugbo ug mao nga ang lider gayud mismo sa komunista maoy mitungas sa bukid.
Gipaabot usab nga ang mga rebeldeng NPA mibawos sa mga tropa sa kagamhanan tungod sa pagdakop sa ilang lider. Aw, kun magduka-duka ang mga militar ug kapolisan dili sila magmahay kun moabot ang higayon nga matusak-tusak na sila sa bala sa mga armas sa ilang kontra.
Kagahapon, gibanhigan sa mga rebelde ang mga tropa sa kagamhanan didto sa kabukiran sa Quezon ug duna gyuy namatay.
* * *
May sugyot nga banhawon usab ang grupo sa mga sibilyan nga aktibo'ng makigkontra sa mga rebelde. Aktibo baya 'sab ang grupo sama sa Alsa-Masa, Kadre ug kadtong uban pa nga mga grupo nga miabag sa kapolisan ug militar sa kampanya batok sa mga rebelde.
Apan mao lagi, tabla ra nga sulbaron ang problema sa insurgency pinaagi sa paglapas sa balaod kay sagad sa mga sibilyan nga tugotan nga makadala og armas dili man "licensed firearm holders." Samot na karon nga ang Republic Act 10591 kun bag-ong Firearms Law hilabihan na ka estrikto sa mga magdala og armas.
Apan unsa man gayud ang hinungdan nga ang mga tawo, ilabi na diha sa kabukiran mapugos pagsalmot sa mga rebelde? Ang rason niini mao ang abuso sa mga tropa sa kagamhanan, ang kakuwang paghatag og hustisya sa mga gipanamastamasan ug uban pa nga kahiwian.
Dili imposible nga kun mugnaon ang mga sibilyan nga grupo nga patabangon sa kagamhanan sa kampanya batok sa mga rebelde, mao ra usab ang mga tawo nga mohimo'g pangabuso.
Alang nako, ang tukma nga himuon sa mga tropa sa kagamhanan mao nga silang mga militar ug kapolisan maninguha nga magtinarong sila ug likayan ang paghimo'g abuso. Kun dili kalikayan nga adunay makahimo og abuso sa mga tinugyanan sa balaod, kinahanglan nga aksyonan dayon sa ilang mga opisyal ug silotan ang makasala.
Kinsa man kaha ang dili makahuna-huna pagsalmot sa mga rebelde kun ang anak sa usa ka mag-uuma gilugos sa sundalo unya kun mosumbong dili lang tagdon? Bisan na man tingali og ako ang mahitaboan makahuna-huna usab sa pagsukol na lang sa kagamhanan aron kahatagan og hustisya ang biktima.
Kun ang kagamhanan gusto nga masulbad ang problema sa insurgency, angay nga ipakita nila ang kabuotan ilabi na kun magpatrolya sila sa kabukiran. Dili kay pangawaton ang abot sa kaumahan ug pamusilon ang mga manok ug dayon ilang aslon. Kaya ba ninyo mga militar ang pagpakita sa kabuotan?
Timan-i nga ang abuso mao gyuy pagtukmod sa usa ka tawo nga mosukol na lang sa kagamhanan.