Sa kaliboan ug usa ka pangagpas sa hinungdan sa pagkawagtang sa Malaysian Airlines flight MH 370, usa sa labing talagsaon mao ang kahigayonan nga gikontrolar ang ayroplano gikan sa yuta pinaagi sa cellphone app. Si Hugo Teso, Aleman nga security expert ug kanhi piloto, nangangkon niadtong Abril sa niaging tuig nga may namugna siyang app, ang "planesploit," nga makabanos pagduma sa naglupad nang ayroplano.
Way namasangil ni Teso nga maoy nitago sa ayroplano uban sa 239 ka pasahero ug tripulante. Apan daghang nakasaksi sa lecture sa iyang app nga samtang pipila ray nakasaksi sa linawas apan nasubay sa mas daghan sa video nga gi-upload sa YouTube. May sukaranan ang kabalaka nga usa nila nadasig pagsuway sa teknolohiya.
***
Ang pagtumaw sa ngan ni Teso nakapahinumdom nako sa laing talagsaon nga siyentipiko. Si Ray Kurzweil nabantog sa makapakugang niyang mga panglantaw sa unahan. Gipasidunggan siya sa pagkatinuod sa mga teknolohiya nga iyang gipangagpas ug aktuwal nga namugna—sama salabing unang flatbed scanner, labing unang computer program nga makaila og typeface, labing unang text-to-speech synthesizer ug daghan pang uban. Apan gipasanginlan sab nga buang ug napuno sa iyang kaugalingon.
Apan nakugang ang tanan niyang dumadapig ug mga kaatbang sa labing bag-ong katungdanan nga iyang gihuptan. Sukad sa niaging tuig, si Kurzweil na ang bag-ong pangu sa engineering sa higanteng kompaniya nga Google.
***
Kumbinsido si Kurzweil sukad pa sa kaniadto sa mosunod:
•Nga maangkon ra sa katawhan ang katakos nga magpakabuhi hangtod sa hangtod; ug
•Nga unya sa 2029, o 15 ka tuig na lang gikan karon, managsama na ang katakos sa tawo ug computer, kanang maong yugto nga gitawag niya nga "singularity" di magdugay kay maapsan dayon sa mga makina ang tanan natong abilidad.
Kay ganahan man siyang mabuhi hangtod sa hangtod, si Kurzweil nagtomar og 150 ka tabletas matag adlaw. 66 anyos na, si Kurzweil naglaom nga malugwayan ang iyang kinabuhi aron makaabot sa mga teknolohiya nga moayo sa tanang sakit, apil nang katiguwangon.
***
Ang "singularity" ni Kurzweil mahimong mas mapadali sa mga tawo nga sama ni Teso. Unsa may mahitabo kon ang computers mas utokan na kay sa tawo? Kon makasabot na sa atong mga ipanulti ug buhaton, makakat-on na gikan sa kasinatian, makaasoy na og mga sugilanon ug mahimo nang mas takos kay sa tawo sa tanang aspeto?
Matod ni Kurzweil ang Google maoy labing makapaandam sa kalibotan sa di kapugngan nga umaabot. Gisalikway niya ang kabalaka nga moabot ang adlaw nga maulipon ang tawo sa makina, nga tanggungon na ang tag-iya sa mas brayt niyang iPhone. Nipasalig siya nga ang teknolohiya igo lang mohimo sa tawo nga mas takos, mas maayo ug mas himsog.
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com