Hinaot nga wa nay kabus nga pasyente nga balibaran sa mga ospital sa gobyerno. Hinaot nga wa nay kabus nga pasyente nga tanggungon kay may nag-ung-ong pa nga mga bayranan. Kay kun may mga pasyente nga padayong hikawan sa batakan nga mga pangalagad sa mga tambalanan tungod lang sa ilang katimawa, mawad-an og kahulogan ang bag-ong balaod nga gipirmahan ni Presidente Noynoy Aquino nga nagpalapad sa coverage sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth).
Hinaot nga hingpit nga mapatuman ang pasidaan sa bag-ong tagduma sa PhilHealth nga si Alex Padilla nga silotan ang mga ospital sa gobyerno nga maningil bisan usa ka dako gikan sa kabus nilang mga pasyente.
***
Gisugdan sa niaging tuig ang pagpatuman ang Republic Act 10606, o ang National Health Insurance Act of 2013, nga niusab sa Republic Act 7875, o ang kanhi National Health Insurance Act of 1995. Ubos sa bag-ong balaod, ang tanang Pilipinhon, bisan unsay ekonomikanhong kahimtang, gipaubos ug makapahimus na sa National Health Insurance Program (NHIP).
Gimando ni Aquino ang pagpatuman sa NHIP sa tanang lalawigan, dakbayan ug kalungsoran sa tibuok nasud, bisan unsa pa ang health insurance programs nga gipatuman sa nagkalainlaing local government units (LGUs). Timan-an hinuon nato. Mas sayon ang pag-umol sa maayong mga balaod kay sa matinud-anon nga pagpatuman nila.
***
Kinsa man ang kabus nga mga pasyente nga gipasaligan sa PhilHealth nga way bisan gamay nga bayranan--sa mga doktor, mga tambal ug mga laboratoryo--sa mga ospital sa gobyerno? Labing una nga gipaubos sa NHIP mao ang kabus nga mga pamilya nga naapil sa listahan sa Department of Social Welfare and Development (DSWD) ubos sa ilang National Household Targeting System (NHTS).
Bisan ang mga pamilya nga apil na sa health insurance coverage sa LGUs malibre sab dayon sa tanang bayranan sa mga ospital sa gobyerno bisan wa silang kaamot bisan usa ka dako sa PhilHealth.
***
Bisan ang kabus nga mga pamilya nga wa maapil sa mga listahan sa DSWD ug LGUs makaapil gihapon sa mga benepisyo sa PhilHealth. Inay paninglan ang kabus nga mga pasyente, ang mga ospital sa gobyerno maoy gimandoan sa bag-ong balaod sa pagbayad sa tinuig nga premium sa PhilHealth nga P2,400 matag tuig.
Di kana ra. Di gihapon pabayron ang kabus nga mga pasyente bisan molapas pang aktuwal nga bayranan sa mga benepisyo nga gitakda sa PhilHealth alang sa ilang sakit. Pananglitan, kun moabot og P15,000 ang bayranan sa pasyente sa dengue apan P8,000 rang benepisyo sa PhilHealth, ang balanse nga P7,000 kinahanglan nga abagahon sa ospital sa gobyerno. Giawhag ni Padilla ang kabus nga mga pasyente nga paninglan sa mga ospital sa gobyerno sa pagdangop dayon sa PhilHealth.
***
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com.