Showbiz batok dengue

Karong nibalik na sab pagsulbong ang mga kaso sa dengue sa Sugbo ug Central Visayas, nga segun sa Department of Health (DOH) maoy labing daghan sa tibuok nasud:

• Hain na man ang gipasiatab sa mga politiko nga ka-epektibo sa mga kemikal batok sa mga lamok nga nagda sa makamatay nga sakit?;

• Hain na man ang gipasalig sa Department of Science and Technology (DOST) nga bag-ong kahimanan nga ilang naimbento nga makapatay sa mga lamok?; ug

• Hain na man ang gipanghambog sa usa ka pundok sa mga doktor sa Sugbo nga tambal nga makapatay sa tanang lamok nga mangahas pagtugpa sa mga kanal ug lim-aw nga kinaham nilang itloganan?

***

Hinaot nga may nahibilin pang uwaw ang mga hambogero nga nahisgutan sa ibabaw aron nga mangita sila og mga balde, o magdalidali og lungag sa yuta, aron katagoan sa ilang mga dagway. O kon may nahibilin pang kaligdong mas maayo tingali nga dawaton ang ilang kasaypanan ug mangayo og pasaylo sa publiko, labi na sa mga tagtungod sa mga nangamatay o na-ospital sa dengue.

Kay ang ilang pangandak nga mabadlong ang dengue sa labing sayon nga paagi ug sa usa lang ka pamilok maoy nakalipat sa katawhan gikan tinuoray nga panagang ug busa nakalawog nila sa bangis nga tirong sa makalilisang nga epidemiya.

***

Pagpanlimpiyo sa palibot, sa sud ug gawas sa mga panimay, nga maglakip sa pagpangyabo ug paghipos sa tanang ginamit nga ligid, napasagdan nga mga planggana, kawa ug ubang pundohanan og tubig ug paghawan sa tanang nakabara sa mga kanal maoy labing epektibong panagang sa dengue.

Di sayon. Di mahimo sa usa lang ka pamilok. Apan di kinahanglan nga gastohan og minilyon ka pesos sama sa pagpangompra sa way kapuslanan ug makadaot hinuon nga mga kemikal. Ug mahimo lang pinaagi sa hingpit nga edukasyon sa tanang molupyo sa kamahinungdanon sa paghikaw sa mga lamok sa tanang dapit nga posible nilang tagoan ug itlogan ug sanayan.

***

Nga di mahimo pinaagi sa pagsayaw-sayaw uban sa mga piniriso batok sa dengue. Malibog lang ang katawhan kon pakapinan og mga gimik sama sa pagpasul-ob sa mga tinun-an og mga sinina nga motabon sa tibuok nilang bukton ug tuhod. Malasaw lang ang mensahe kon patuohon ang mga tinun-an ug mga ginikanan nga motultol ang mga lamok pagtugpa sa gagmayng grapa sa DOST aron lang mamatay.

Aron mahiusang mensahe batok sa dengue, angayng ikiha sa Ombudsman ang mga politiko nga dagkog komisyon sa kemikal batok sa dengue. Angayng imbestigahon sa Philippine Medical Association (PMA) ang mga doktor nga nagpagamit sa higanteng mga kompaniya sa drugas pagpatuong may tambal panagang sa dengue. Palihug iapil ang taga DOH nga nagtuong showbiz maoy sulbad sa dengue.

***

Email: [email protected].