CEBU, Philippines - Paglugwa nila sa local nga telebisyon, 30 minutos lamang sila nga makauban sa mga bisaya. Apan sa pagligid sa katuigan, inanay nga nagkataas ang ilang oras hangtud nga nahimo na kining one hour kada adlaw. Kini mao ang Buena Mano Balita sa GMA-7 nga gilangkuban nila Alan Domingo, Louanne Mae Rondina, Ching Pelayo-Dacua ug Yuri.
Karon sa lima nila ka tuig na sa telebisyon matag buntag ug sa mas gipatas-an nga oras, nagkalig-on ang nahisgutang programa. Mas daghan na sila og mga segments nga sarang kakutluan og pagtulun-an sa ilang mga suki. Sa kadaghan sa ilang commercial load, dili malimod nga nauyonan gayud sa mga bisaya ang maong tulumanon matag 6:30 sa buntag. Gani kanunay man nga ipamulong sa mga hosts nga sila maoy numero uno sa maong timeslot sa tibuok Central Visayas. Malampuson, malambuon ang Buena Mano Balita. Apan luyo niining tanan ang sugilanon sa sakripisyo ug paningkamot matag adlaw aron mahatud ngadto sa publiko ang balita ug kasayuran.
Usa niining maong sakripisyo ang pagmata og sayo sa buntag. “It takes a lot of effort to wake up in the morning especially if I have an event in Pagcor the previous day. As a senior marketing officer in Pagcor, every event dapat naa gyud ko to oversee everything till the very end. Ang pagmata ang lisod but if naa nako sa studio, malingaw naka so carry ra. When you do it everyday, waking up early is just like eating, maanad ra ang body system and you even wake up at 5:00 am even on weekends,” paambit ni Ching.
Samtang si Yuri, mitug-an nga dili siya muinom og makahubog basta weekdays ug kun wala siya’y raket, alas otso pa lamang sa gabii, naghagok na siya. Kun anha siya sa ilang balay sa Lapu-Lapu manukad, alas kwatro pa lamang sa kadlawon, mubangon na siya. Kun naa ra siya sa boarding house, duol sa studio, alas singko na siya sa buntag mumata.
witness of me getting married to my husband Jason. When I gave birth to my son Ethan Jose, naa gihapon sila so more or less the significant moments sa akong kinabuhi unfolded in my stint sa BMB,” niya pa.
Pero si Yuri may alegre nga blooper: “Kanang Food Trip Ta Bai nga segment kay tungod sa ka excited nako nga motilaw sa pagkaon mapaso akong dila padayon lang gihapon ko, kung magkalisod tunlon nako ang pagkaon nga akong gitilaw kay init kaayo diay hahahahaha!”
Laing sakripisyo mao ang mga panahon nga wala sila’y tarong katulog sa milabay nga gabii, apan ang ilang trabaho maoy nagsilbi nila nga enerhiya. Ni Yuri pa, “I love the question. To be honest lang walay tulog o naa basta muatubang nako sa camera natural na mugawas na ang akong pagka full of energy, plus wala pakoy kaon ana. Hahahhaha! Ang katapat lang nako kay ang init nga kape ang ending pud sleeping beauty pagkahuman sa show.”
Aduna puy pressure sa matag adlaw gumikan sa kumpetisyon. Apan ang prinsipyo ni Ching mao ni: If there is, maybe more on friendly competition, which is good news to our viewers. But ever since Buena Mano Balita started, we always think that we are in competition with ourselves only. We always try to better our program not because there is another morning show sa pikas istasyon but because we want to give the best sa among mga televiewers.
Gawas niini, doble pud ang paningkamot ni Ching nga malitok og tarong ang bisaya nga pulong sanglit Ilongga man siya. “Being a half Ilongga naa gyud times that there are words sa pinulungang Bisaya na deep and you have to pronounce it well especially sa news so sometimes it is really challenging especially the intonation and pace of delivering the news. To overcome this, I usually consult my fellow hosts kung unsa ang saktong paglitok sa words.”
Si Yuri makulbaan kun walay kompletong detalye sa iyang hinabion. Makapakulba nako kung wala ko’y saktong detalye sa interviewhon sama sa iyang kumpletong pangalan kay weakness nako dili ko dali maka-memorize og names. Dapat naka idiot board kay idiot kaayo ko ana nga aspect, hahahaha! Unless hugyaw kaila na nako ang guest okay ra!”
Best of Seven
Banat News Hugyaw (BNH): Unsay sekreto nganong nagpabilin pa mo sa kahanginan hangtud karon?
Ching: Chemistry. I feel so blessed that I have this chance to work with Alan and Mai nga mga banggiitang reporters, and of course si partner Yuri who is a great friend. We also owe it to our loyal viewers sa Central and Eastern Visayas. We even have viewers coming from parts of Mindanao who send their greetings everyday. We are grateful from the bottom of our hearts that in our little way, we made their mornings complete.
Maimai: Tungod sa among viewers that’s why nagpabilin mi sa kahanginan. Ug mapasalamaton kaayo mi nila.
Yuri: Para nako ang sekreto nganong nagpabilin kami sa kahanginan tungod sa among mga boss (viewers) si nanay, tatay, inday ug dodong—kami magpabiling lig - on!
Alan: Ang walay pagkapalong nga excitement pagmata sa buntag aron mohatod og balita, sa ingon ani mawagtang ang katapol ug kalaay. Lima na ka tuig ang BMB pero ang feelings mao ra gihapon.
BNH: Unsa ka importante ang ratings sa show para ninyo? Ngano man?
Ching: It is important in a way because we base our segments on the ratings, kung unsay ganahan sa among mga viewers and I am proud to say that most of our segments are trending. We have our loyal suki to be thankful for.
Maimai: In a way importante sab ang ratings kay mao man na ang sukdanan kun ang usa ka programa gitan-aw bah and in turn makadani sab sa mga advertisers.
Yuri: Importante ang ratings para nako tungod kay diha nimo mahibaw-an nga gitan-aw ang programa,diha usab nimo masukod sa ratings nga mas daghan ang mo advertise.
Alan: Secondary nalang ang ratings, basta malipayon ko sa akong trabaho.
BNH: Unsa para ninyo ang inyong bentaha itandi sa karibal ninyo nga programa?
Ching: Since I am a mother, I can relate more to all nanays out there who are facing some dilemmas especially majority sa atong mga mommies are working now. I can share first-hand tips and understand the experiences that they encounter daily.
Maimai: Ang padayung pag-reinvent sa BMB sa nagkalainlaing mga segments niini nga haom usab sa managlahing personality sa mga host.
Yuri: Wala sila’y butanding! Hahahahaha....
Alan: Wala man ko kakita sa programa sa pikas kay dungan man mi oras pero wala man siguro bentaha o disbentaha kay pareho ra man naghatod og balita. Depende nalang sa mga tumatan-aw kung asa sila matagbaw.
BNH: Unsa mo kabukas pagpaminaw sa komentaryo sa mga tumatan-aw sa inyong show? Unsa ang grabing pagsaway nga inyong nadawat nga nakapatay-og gyud ninyo?
Ching: We are so open to comments and suggestions. We feel that those things will make us improve and not stagnate. I live by the principle penned by Elbert Hubbard that says, “The final proof of greatness lies in being able to endure criticism without resentment”.
Maimai: Matag karon ug unya dili malikayan ang mga komentaryo gikan sa viewers. Maayo man o dili gigamit ni nako aron mas mapalambo pa nako ang akong pag-host sa BMB.
Yuri: Sa pagkakaron to be honest wala ko’y dakong pagsaway hinuon challenge unsaon pagpabilin nga mas hugyaw matag buntag ang among trabaho.
Alan: Walay perpektong tawo ug programa busa natural lang dunay mga mosaway sa sayop pero kini magsilbing sumbanan aron malikayan ang susamang kasaypanan.
BNH: Unsa pay angayan nga palambuon sa inyong show? Ug unsay atangan sa mga tumatan-aw niini karong tuiga?
Ching: Exciting original segments will be continuously created for our viewers. Sila ang bida sa amoa so we will listen to what they want and improve our craft.
Louanne: Dugang mga bag-o nga segments
Yuri: Nanganak na ang goodmorning butanding dance, karong tuiga ayaw sipyata ang mga dugang makagaan sa inyong kabuntagon.
Alan: Daghan pa angayang palambuon, good thing lang nga bukas ang mga namonoan sa programa sa mga sugyot sa matag usa, (hosts and staff), sa mga konsepto alang sa mga bag-ong mahuna-hunaan nga segments nga angayang atangan.
BNH: Unsay labing dakong kalampusan nga nakab-ot sa inyong programa nga maoy inyong labing ipasigarbo?
Ching: It was a great privilege for me to dance with partner Yuri and the CPDRC dancing inmates during our 5th anniversary. Partner Yuri is the creator of the Butanding dance and seeing it performed by the inmates known for their dancing prowess all over the world is a great honor. It brought tears to our eyes and I felt that it was a great achievement.
Maimai: Daghan nang mga segments sa BMB ang nagtrending, usa niini ang butanding dance.
Yuri: Para nako ang akong goodmorning butanding dance ang mamahimo nakong kabilin sa mga Sugbuanon nga sa makausa pa ang tibuok Central ug Eastern Visayas ila kining gisayaw.
Alan: Dako nakong garbo ang pagdawat sa mga Sugbuanon sa BMB isip kabahin sa ilang kinabuhi matag buntag, diin matud nila nahimo nilang alarm clock ang BMB.
BNH: Karon nga nadungan na ang inyong oras sa programa sa pikas istasyon, nganong kamo man gayud ang angayang nuntan o suportahan sa mga bisaya?
Ching: Let us support our local programs, by doing so, mas mapalambo ang bisayang tv shows whether kapuso, kapamilya or kapatid.
Maimai: Tungod kay kanunayng dasok ang BMB gikan sa mga lab-as nga mga balita hangtod na sa mga makalingaw nga segments . . . Hehehee
Yuri: Suportahan nato ang tanang Cebuano o local programs pero kung asa mo ganahan ug makaingon mo nga nahimong parte ang usa ka programa sa inyong kabuntagon malipayon kami nga ang buenamano balita inyong gipasulod sa inyong mga panimalay.
Alan: “Less talk more news.”
Ang Buena Mano halandumon kaayo para ni Ching sanglit saksi kini sa iyang love story. “Buena Mano is a