EDITORYAL - Dami na naming naputukan

NAKAAALARMA ang pagtaas ng mga napuputukan­ at nasusugatan dahil sa firecrackers habang pa­palapit ang Bagong Taon. Sabi ng Department of Health (DOH) mas mataas ang bilang ng mga napuputukan ngayon kumpara noong nakaraang taon sa kaparehong petsa. Ayon sa DOH, mula Disyembre 16-25, umakyat na 45 ang mga nasugatan dahil sa paputok.

Ni-report pa ng DOH na ang mga nasusugatan ay may edad 19 pababa. Kabilang sa mga nasugatan ay 39 na lalaki at apat ang babae. Ang mga nasugatan ay gu­mamit ng Boga, 5-Star at Piccolo. Sa mga nabanggit­ na paputok, ang Boga ang pinakadelikado sapagkat sumasabog o nagba-backfire ito kaya posibleng mapin­sala ang mukha ng taong gumagamit. Ang nakababahala pa, marami ang gumagawa ng Boga dahil may tutorial online. Madali lang gawin, dahil nga nasa internet at kahit na menor-de-edad ay kaya itong gawin.

Nakapagtataka naman na lantaran ang pagpapa­putok ng Boga sa maraming lugar pero hindi ito ma­sa­­­­wata ng mga awtoridad. Sabi ng Philippine National­ Police­ (PNP) puspusan ang gagawin nilang pag­ba­ban­tay para makumpiska ang mga ipinagbabawal na paputok. Kabilang sa mga ipinagbabawal na paputok ang Judas belt, Higad, Plapla, Goodbye Philippines, Piccolo, Bawang, Atomic Bomb, Super Lolo, Pillbox at Super Yolanda.

Sinabi rin ng PNP na binabantayan din nila ang bentahan ng paputok on-line. Mas mabilis daw ang transaksiyon online at naidedeliber agad ang order na paputok. Ginagawa raw nila ang lahat nang paraan para matukoy ang mga nagdedeliber online at sasampahan ng kaso.

Mga menor-de-edad ang karaniwang nasusugatan at napuputukan. Ang mga nakadidisgrasyang paputok­ ay hindi dumaan sa quality control at ginawa lamang sa tabi-tabi o kung saan-saan lang.

Sa nangyayaring ito na pawang mga menor-de-edad ang biktima, nararapat bantayan ng mga magulang ang kanilang mga anak. Ayon sa report, ang Piccolo ay mabilis lang mabili sa mga tindahan. Dapat ang mga tindahan na nagbebenta ng Piccolo ang salakayin ng mga pulis.

Bantayan ang mga anak upang hindi madisgrasya sa paputok. Huwag ha­yaang ang masayang pagdiriwang ng Bagong Taon 2025 ay maging malungkot. Panatilihing ligtas at buo ang bahagi ng katawan.