Ingon na ba gayud kita niini ka-depressed nga lakip ang mga bata ibaligya na man?

Actually, dugay-dugay na man kini nga problema, apan karon, alarming na kaayo ang maong modus, sumala sa National Authority for Child Care (NACC), nga nanawagan sa hingtungdang mga ginikanan, nga ilang ipaagi sa balaud kon legal process kon buot nilang i-dispose and ilang anak. 

Hinuon, usa nako ka higala, miingon nga arang-arang na lang kuno kini kay sa paglabay sa masuso ngadto sa basura. Apan, alang nako, sa mga mata sa Ginoo ug sa balaud, pupareha ra kining duroha. Atong ma-imagine nga grabe na gyud kaayo (tingali) ang Satan’s control over them, nga dili na sila makabalibad. Wala nay feeling of guilt.

Sa iyang bahin, si Conception Solera, officer-in-charge sa Regional Alternative Child Care Office (RACCO)-7 ubos sa NACC, mibutyag nga ang pamaligya magagikan sa tag-P3,000 ngadto sa P10,000. Pila man karon ang kilo sa baboy o kanding?

Mipahinumdon si Solera nga ang pagbaligya sa bata, giisip nga human trafficking ug kini supak sa balaud, sa Domestic Adoption and Child Care Act. “Very alarming po talaga siya kasi kung makikita natin sa FB page na parang tumataas yung bentahan dun ng mga bata at marami siyang batas na nilabag.

Busa gi-monitor kini karon sa NACC, attached agency sa Department of Social Welfare and Development (DSWD).

Daku og role dinhi ang mga LGUs, labi na ang mga barangay kay sila man ang labing duol ngadto sa mga molupyo, nga most probably, ila rang silingan ang mga walay puangod nga mga ginikanan.

What’s making it worse, is that “no one behind these pages have been caught or arrested and being investigated,” matud pa.             

Kinsa man usab kining mamalitay sa bata? Dili ba kini sila maisip nga mga accomplices? Or perhaps himuon sila nga mga witnesses pag-identify sa mga nagnegosyo pagbaligya sa ilang anak? Kon walay mamalit, wala poy mamaligya.

Atong usbon, kon lisud na gyud kaaayo ang panahon, ayaw lang gyud ibligya ang imong anak, ipaagi sa legal adoption, ug kini gisayon na ang process, mapabilis at mapamura na, matud ni Mike Palanca, RACCO social worker. 

Daghan ang matang sa adoption, nga naglakip sa regular adoption, step parent adoption, relative adoption, adult adoption, ug foster adoption.

“Poverty is still considered as the top reason behind the increasing cases of child abandonment,” dugang ni Palanca.  But still, ang pagbaligya sa mga bata dili maoy bugtong solusyon.

* * *

Nalipay kita nga dinhi sa atong dakbayan, gihimo na ang facelifting o improvement sa atong mga mercado. Sa iyang pagsuwat sa ‘Cleanest Public Wet Market in the Philippines,’ si Feyma Martin ngkanayon: “When it comes to the word ‘market’ here in the Philippines it has always been regarded to be valued as dirty and stinky.”

Mao nga ang uban kanato mo-prefer pagpangompra sa mga supermarkets ug mga malls. Matud ni Robert Barquilla, market administrator, “More public markets in Cebu City are currently undergoing a facelift through a public-private-partnership scheme. Aside from private individuals, groups, and companies, I met with different vendors’ association and discussed what needs to be done to improve foot traffic and their income.”