EDITORYAL - Patago nga operasyon

Nagkadaghan na ang mga langyaw nga magsauy-saoy sa kadalanan ug mga malls dinhi sa nasud karon, ilabi na dinhi sa Sugbu nga diin adunay daghang mga tourists spots nga pwedeng kasuroyan.

Nag-abot dinhi ang modernong mga siyudad ug ang tradisyonal nga kinabuhi sa kalungsoran nga gipanindot sa mga nindot nga resorts ug uban pa. Mao kini ang rason nganong daghan ang ganahan mosuroy dinhi.

Apan dili lang kini maoy rason kun nganong daghang mga langyaw nga naa na karon dinhi, ang uban gawas lang sa mga nangaminyo og mga Pilipino, panarbaho ang tuyo sa ilang pag-anhi.

Sa mga nanarbaho, dunay uban kanila nga legal nga nagtrabaho ug dunay kompletong papeles og permits gikan sa gobiyerno sa Pilipinas, apan ang tanan bang mga langyaw nga nagtrabaho diri karon dokumentadong foreign workers? Kaning mga online casinos nga gi-operate sa mga langyaw, kasagaran mga Chinese nationals nga dili gani makamaong moestorya og Eningles, legal ba kini?

Kani ba sila tanan adunay pagtugot sama sa kontrobersiyal nga gitawag nga Philippine Offshore Gaming Operators (POGOs)? Nga maong gitugotang maka-operate dinhi sa nasud tungod sa makolektang bilyones ka pesos nga buhis? Barato ra ang gastos sa puhonan kun dinhi mo-operate kaning mga online gambling operators bisan nagbayad pa sila og buhis, kay kun dili pa, di na sila manganhi sa Pilipinas aron diri mo-operate.

Kung makabarato sila, unsa nalang kaha kining mga langyaw nga patago nga nag-operate og susama niini nga negosyo diha sa mga inabangang mga balay sa mga pribado ug ekslusibong mga subdivisions nga layo sa mga mata sa otoridad?

Sila sab ang target sa mga sindikato nga gilangkuban og mga Chinese nationals, aron kidnapon, kilkilan kay sayod man nga dili sila mosumbong sa kapolisan kay lagi ilegal man sab silang nag-operate dinhi.

Maayo tingaling motabang ang publiko pag-report sa mga otoridad, ug mismo ang mga tagiya sa mga giabangang balay aning mga langyaw aron matan-aw kun legal ba ang ilang mga gipangbuhat dinhi.

Responsibilidad sa tanang Pilipino nga protektahan ang seguridad sa komunidad ug sa nasud,  ilabi na kun ang nalambigit, mga langyaw nga dili gani halos makig-estorya sa mga silingan. Angay magduda nganong nag-abang og balay ug dili sa mga hotels o lodging houses sama sa normal nga buhaton sa mga bisitang langyaw.