Wa bahini ang ubang heirs

Dear Atty. Divine,

Duna koy pangutana labot sa property nga na inherit sa among ginikanan. Kining yutaa dunay titulo og nakapangan sa among mama ug ang katunga sa iyang igsuon. Ang gidak-on sa yuta sa bukid 17000 square meters  nga dunay mga tanum nga lubi samtang sa  lungsod dunay gidak-on nga  400 square meters nga gipuy-an sa mga anak sa igsuon sa among inahan. Kaniadto ra nga way klaro nga bahin si mama sa abot sa maong yuta ug karon gusto na unta namo nga  makuha ang share sa among inahan kay wa gyud mi katilaw sa abot sa maong property. Mitanyag sila nga paliton ang share ni mama sa bukid sa presyo nga 35 mil pesos ug sa iyang share sa lungsod ila sab paliton og 35 mil pesos, kun di daw namo ibaligya nila then tungaon ang property ug ang share sa among mama ilang kuhaan og 1/4 bayad daw sa ilang pag-atiman sa property ug wa na daw mi share sa yuta sa lungsod. Makatarunganon ba ning ilang  presyo nga gihatag sa amoa? Pwede ba namo makuha ang share sud sa milabayng 30 ka tuig? Unsay angayan namo nga buhaton? Daghang salamat.— Gleen

* * *

Dear Gleen,

Kun ang property nakapangan sa inyong mama ug sa iyang igsuon then dapat tungaon kini or bahinon in equal share kon maka-decide mo sa pagkuha na sa share sa inyong mama. Kanang ilang gitanyag nga presyo mura og ubos ra man sab kaayo  na ug kun seryuso gyud sila nga mopalit dapat ibasi sa kun pilay market value sa area ug kamo ang dapat magbuot sa presyo kay kamo man ang seller. Kun di mo magkasinabot sa presyo then inyong ibaligya sa lain ang share sa inyong mama ug dapat katunga sa yuta sa bukid og katunga sa yuta sa lungsod ang inyong makuha. Wa silay katungod nga mo-demand og bayad sa ila kunohay  nga pag-atiman sa property kay sila man ang nagpahimus niini ug dapat gani kamo ang maningil sa income sa property. Ang maayo ninyong buhaton mao ang pagpasaka og reklamo sa barangay ug mo-demand mo sa inyong share ug inyong ipatunga ang property. Mo-demand sab mo og accounting sa kita sa property sud sa 30 ka tuig og inyong pangayuon ang inyong share. Kun di mo ma-settle sa barangay then modangop mo sa korte alang sa Judicial Partition of Property og ang korte na ang mo-decide niini. Thanks and God bless. —   Atty. Divine

Alang sa inyong pangutana, palihug lang sa pag email sa flores_ divina@ yahoo.com ug akong tubagon ang inyong pangutana pinaagi  sa akong column matag Miyerkules,  Sabado ug Domingo.