EDITORYAL-Pagprotektar sa mga hayop

Makapahiubos kaayo ang nag-viral social media nga iro nga dunay nagtaroy nga kutsilyo sa agtang niini. Buhi pa gihapon ang maong iro apan tataw kaayong magbunga kini og komplikasyon.

Kun si kinsa man kining nidunggab sa iro, posibleng nakaila ang maong iro. Dili mopaduol ang iro sa tawong dili niini sinati, samot na kun dunay gikuptang kutsilyo.

Ang iro maoy gibansagan nga “man’s best friend” tungod lagi sa ilang pagka-mahigugmaon ug matinahuron sa ilang mga agalon. Pakamatyan ang ilang mga agalon kun magkinaunsa.

Ang nahitabo sa maong iro lisud kaayong tukibon para sa mga mahigugmaon og iro o mga pet lovers. Unsa may nabuhat sa maong iro nganong dagmalan man kini sa ingon.

Subay sa Animal Welfare Act of 1998 o Republic Act 8485 mapriso og unom ngadto sa usa ka tuig o pamultahon og P30 mil kadtong masakpan ug mapamatud-ang nipasapala, nidagmal, nipasakit, nagpasagad sa bisan unsang mananap nga moresulta sa pagkaangol o makabakol niini ug dili na maka-survive kun siya-siya lang.

Aron mas mapalig-on ug dunay ngipon ang maong balaod, giamendahan kini ug nahimo na karong Republic Act 10631.

Ang malapason, kun mamatay ang mananap tungod sa pagmaltrato mapriso dayon og usa ka tuig ug unom ka buwan ngadto sa duha ka tuig o multa nga P100 mil.

Kun maangol kini ug mabakol nga dili mabuhi kun siya-siya lang tungod sa kadaot nga naangkon, ang tawong mipasipala mapriso og usa ka tuig ngadto sa usa ka tuig ug unom ka buwan o pamultahon og P50 mil.

Bisan ang pagbunal o pagdagmal lang, bisan dili ra maangol o mamatay ang mananap, ang malapason mapriso og unom ka buwan ngadto sa usa ka tuig o multa nga P30 mil.

Klaro kaayo ang unod sa maong balaod apan daghan pa gihapon ang wala masayod bahin niini luyo niining daghang mga adbokasiya pagprotektar sa mga mananap ilabi na ang mga iro, iring nga maoy sagad makita diha sa komunidad.

Kun nasayod man, wala gihapon sila mahadlok niini kay dili man makareklamo ang dagmalang mananap ug usa pa di pa sab kaayo magpakabana ang mga tawo bisan nakakita sa pagpangdagmal.