Buhisan ang lugar nga  walay kapilian  panahon sa katalagman

Wala gyuy kapilian ang Barangay Buhisan sa dakbayan sa Sugbo kong paglihok na sa kinaiyahan ang hisgotan kay ang ilang dapit anaa man nahimutang sa bukid nga delikado sa pagdahili sa yuta ug sa ubos nga bahin ang sapa usab nga peligro sa baha.

Nag-estoryahanay kami sa ilang kapitan nga si Gremar Barete niadtong niaging adlaw sa akong pagbisita sa barangay. Matud niya nga wala silay kapilian sa ilang sitwasyon kay wala may laing dapit nga katukoran sa kabalayan sa ilang mga molupyo kong adunay katalagman nga masinati. Niining bag-o lang atol sa pagbundak sa uwan niawas ang sapa sa ilang dapit diin nabutang sa peligro ang halos tanang mga nagpuyo dapit sa sapa ug nakasinati usab sila og landslide nga duna usay mga nagpuyo sa ubos nga bahin.

In fairness sa mga opisyal sa Barangay Buhisan, gihimo nila ang tanan aron mapanalipdan ang ilang mga molupyo gikan sa posibleng disgrasya diin sila mismo nag-awhag sa mga residente sa paghikling ugaling adunay masinati nga dautang panahon.

Apan medyo gahi usab ang mga molupyo kay dili man maminaw sa pahimangno sama nalang niadtong residente nga ang balay anaay sa daplin sa sapa nga na-hollow na gyud ang ilawon kay gihampak sa tubig.

Gamay'ng lihok lang makaon na kini sa yuta kay nangliki naman ang palibot. Apan wala gihapon mobiya ang tag-iya niini sa katarungan nga wala silay laing paingnan, didto lang kuno sila mobalhin sa pikas kwarto kay wala man kuno moliki. Pastilan akoy gipanguyawan.

Bisan unsahon sa pagpasabot sa mga opisyal apan mora’g dili man gyud madala. Siguro gikinahanglan nga pugson pagpahikling kay simbako unsay mahitabo ang barangay or ang syudad ra ba dayon mahan-okan sa pagbasol.

Mahinungdanon labaw sa tanan ang kinabuhi busa angayan seguradohon nga luwas kini gikan sa peligro kay tataw na kaayo ang paglihok sa yuta nga bisan unsang orasa mahimong motukob sa mga tawo.

Gawas sa baha ug pagdahili sa yuta, delikado usab ang Barangay Buhisan sa posibleng pagtay-og sa linog kay aduna nay crack ang portion sa bukid nga nag-umbaw sa dapit niadtong linog nga miigo sa tuig 2013. Busa angayan mag igmat ang tanan dili lang ang mga opisyal kon dili ang mga nagpuyo sa dapit.

Gipalambo sa barangay ang ilang katakos sa pagresponde sa mga katalagman. Apan limitado ra kaayo ang ilang resources nga nagkinahanglan sila og suporta sa syudad ug sa nasudnong kagamhanan tungod sa sitwasyon nila nga mahulagway nato nga walay kadaganan. Sa panahon karon nga dili na nato mabasa ang dagan sa panahon kay naapektohan sa climate change gikinahanglan gyud ang dugang pagpangdandam, dili na maghuwat kong adunay katalagman nga mahiaguman.

Bisan og walay kapilian ang ilang sitwasyon apan duna pay option ang mga tawo nga mao ang pagpili kong unsay makaayo kanila nga mao ang pag-adto sa dapit nga dili sila mabutang sa peligro ug maminaw sa ilang mga lider nga nag-awhag kanila sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon.