Kaliwat maoy naningil og bayad sa yuta

Dear Atty. Divine,

Maayong adlaw kanimo. God bless ug salamat sa pagtabang sa katawhan sa pagpatin-aw sa mga pangutana. Naa unta koy mga pangutana nga angay nakung klaruhon bahin sa yuta nga dugay nang napuy-an for 40years. Ang yuta nga among gipuy-an wa pa nabuak ug nakangalan kini sa tawo nga namatay na. Naay usa ka kaliwat ningbutho ug pabayron mi taman nalang karun buwana aron di mapapahawa pero wa siyay ikapakita nga proof or documents.

Ang pangutana makapahawa ba siya kanamo kung wa siya titulo or proof nga ikapakita?

Gusto mi mobayad pero punto legal,  unsay angay namu buhaton?

Kutob nalang mi karon buwana ug karon ra sad siya mimando sa bayad, makatarungan ba nga mohatag ra siya 22 ka adlaw sa pagpangandam ug bayad or sa pagpahawa?

Asa mi modangop aron pormal ang pagbayad ug hangyo nga hatagan mi og taas nga panahon or mahimo ba na bisag di siya ang tinuod nga tag-iya? Kaliwat lang siya sa tag-iya.

Salamat, Mon

* * *

Dear Mon,

Sa dili pa pa  mo mobayad kaniya, mas maayo nga inyong masuta daan kun tinuod ba gyud siya nga heir sa tag-iya sa yuta nga inyong gipuy-an ug unsay iyang proof nga heir siya. Kun heir siya dapat sad ninyo nga mahibaw-an kun pila ka buok silang nahibilin nga heir kay dili man na mahimo nga siya ray mangolekta sa bayad. Kun makahatag siya og complete document dapat adto mo magpahimo sa abogado og Extrajudicial Partition with Sale ug adto mo magpirmahanay ug magbinayranay aron ma-notarized dayon ang dokumento human sa pagpirma. Kinahanglan sab ninyo nga sabutan kun kinsay mobayad sa Estate Tax, Documentary Stamp Tax og Capital Gains Tax ngadto sa BIR. Daghan na og requirements ang pagbayad sa Estate tax sama sa death certificate ug uban pa so dapat makakuha sab mo daan sa maong mga dokumento. Pwede ra mo moadto sa BIR ug pangayo og list of requirements alang sa Estate Tax aron magiyahan mo kun unsay dokumento nga dapat ninyong andamon. Also kun apiki mo sa pagpangita og bayad, pwede sab mo mohangyo sa mga heir nga bayran ninyo by installment. Thanks and God Bless. – Atty. Divine

Alang sa inyong pangutana, palihug lang sa pag email sa [email protected] ug akong tubagon ang inyong pangutana pinaagi sa akong column matag Miyerkules, Sabado ug Domingo