Rainwater catchment

Ambut ngano nga karon pa sila nakahunahuna niini nga since time immemorial, ato man lang usik-usikan ang uwan. Karon pa sila nakahunahuna pagsawod sa uwan?

Dili ni pagpanghambug ug pagdayeg sa akong kaugalingon, nga kon moari mo sa balay, duna koy walo ka barrel naglibot sa among balay pagsawod sa uwan.     

Dugang niini, duna koy tangke gipatong namo sa damba nga may gihabogn mga tulo ka metro, sa ato pa, duol na sa sandayong ang baba niini. Amo kining gitauran og tubo paingon sa pansayan. Meaning, sa ting-uwan, uwan ang among i-flush sa CR.

Ug ting-init, wa mi problema pagpamubo sa mga tanom. Ug ang ulan usab ang among gamiton pagpanglimpiyo sa mga sakynan. Sa ato pa, wa kaayo mi gasto pagpa-car wash.

Kon mao kini ang buhaton sa mga dagkong establishment, sama sa mga mall, mga hotel, mga condo, ug mga dagkung kan-anan, kadaghang tubig nga atong ma-save, ug dili na unya magkapuliki ang MCWD  pag-supply sa tubig. Ngano man nga sa mga dakong disyerto, wa man ta makadungog nga nagnihit sila sa tubig? Unya, kita nga gilibutan sa kadagatan, kasapaan, ug mga tubig gikan sa ilawom sa yuta, nagnihit man sa tubig?

Nagkadaghan ang nanginahanglan sa tubig. Nagpadayon ang pagtukod sa mga dagkong istraktura, di ra ba makontento og tag-20 o tag-50 lang ka andaana. Habog na gyud kayo.

Sa usa lang ka 50 ka andana nga building, pila man ka volume sa tubig ang gikinahanglan niini matag-oras?

Nalipay kita, bisag late na kaayo, nga ang Cebu City Office of the Building Official (OBO) giingon nga ilang istritktuhon ang pagpatuman sa rainwater conservation policy.

Matud ni Architect Florante Catalan, OBO chief, “OBO is strictly enforcing the policy. The office does not release building permit if the establishment’s building permit application does not include water reservoir, and it does not issue occupancy permit if the building lacks the actual water catchment system.”

Duna diay tay ordinance bahin niini, ang City Ordinance 2103 o ang Rainwater Conservation Ordinance. So, ang pagpatuman maoy kuwang. Don’t tell me, ako ray nagtuman niini, although inosente akong nagtuman kay wa man ko mahibawo that there’s such an ordinance. Natukod ang among balay way back in 1987, wa pa ang city ordinance. 

Si Mayor Edgardo Labella mimando pagpatuman sa City Ordinance 2103 nga napasar niadto pang 2006, “which required all establishments, including subdivisions, commercial, industrial, institutional, government offices and projects that cost over P250,000, to put up rainwater catchments.”

Wa sad hinuon ko mahibawo kon natuman ba nako ang mga requirements pagtukod sa rainwater catchments, minamao-mao ug pinasagad lang ang ako, basta makasawod lang mi’g uwan.

*  * *

Naglaraw ang dakbayan sa Sugbo pagtukod og mga alternative roads sa mga barangay sa kabukiran. Kinahanglanon kaayo ni.

Sa among pagduaw sa mga mountain barangays pakigkita sa mga kapunongan sa senior citizens, among nasinati ang pagtuyok-tuyok sa kadalanan una kami makaabot sa among padulngan nga barangay.

Kon matukod na kining maong mga alternative roads (four lanes kuno) sa mga mountain barangays nga dili na unya kita magtuyotuyok una kita makaabot sa atong tuyo,  maka-decongest usab kini sa trapiko sa mga main thoroughfares sa dakbayan.