EDITORYAL - Burukrasya angay wagtangon

Dako’g pagsalig ang gobiyeno sa Rice Tarrification Law. May kagawasan na ang mga pribadong sektor nga maka-import og bugas ug pabayron sila og buhis niini.

Apan maayo usab nga obserbahan ang dili maayong epekto niini sa sector sa mga mag-uuma. Tinuod kun may kompetisyon may purohang moubos gyud ang presyo.

Apan unsaon man kun ang pagkubos sa presyo makapatay sa ubang nagsalig sa maong produkto?

Ang maong balaod gidesinyo aron maputol na kining rice smuggling sa nasud tungod sa pipila ka mga kawani sa National Food Authority nga nakigkunsabo sa mga smugglers. Di garantiyang bisan dunay kompetisyon wa nay monopoliyang mahitabo. Mahimong adunay linubagay sa braso nga mahitabo sa tagsatagsa ka negosyante aron manipulahon ang presyo.

Ma-monitor tinuod ang importasyon sa gidaghanon sa bugas apan makapasalig ba gyud ang gobiyerno nga wa nay mahitabong rice smuggling?

Maapektahan gyud ang mga lokal nga mga mag-uuma kun mobaha ang supply sa imported rice ug ang ilang ani sa umahan mobarato ang palit sa merkado ug maglisod sila pagbawi sa ilang puhonan.

Husto ang panawagan si Bise Presidente Leni Robredo, kinahanglan lang gyud nga adunay paigong mga programa ang gobiyerno nga giandam aron mapanalipdan ang mga lokal nga mga mag-uuma.

Apan   sukad pa kaniadto wala magkuwang ang mga probisyon sa mga balaod pag-abot sa panagang ug mga programa kun kini may dili maayong epekto sa unang implimentasyon.

Ang tinuod nga problema mao ang burukrasya sa mga ahensya sa gobiyerno. Langay kaayo ang mga proseso. Ang resulta mag-antos ang mga kabus nga unta maoy tumong nga tabangan sa maong programa.

Unta ayha pa kini ipatuman ang Rice Tarrification Law nakauna na og pila ka kilometro ang aksyon sa gobiyerno para sa mga maapektahan.

Kini aron dili sila maunhan sa negatibong epekto kun ang mga negosyante magsugod na unya og angkat og bugas gikan sa gawas nasud.