Kon magsakit ang ngipon (2)

Kadtong mga ngipon nga tuod na lay nahabilin, nga nagsakit o wala, mas maayo nga mobisita sa dentista aron lukahon o ipalugit kini.

Kay naghatag ka lang og higayon nga delikado kalumloman sa mga dautang bakterya nga mangutkot sa ubang ngipon.

Ug aron sab nga limpyo pirme ang ngipon ug malikayan ang kalang-og sa makalipong nga baho baba.

Kada adlaw sa pagpanutbras, sulinga pag-ayo kon lunsay ba ang kaputi, nga walay tatsa nga murag taya nga namilit.

Kay senyales kana sa inanay nga kutkoton kini sa bakterya tungod sa kakulang o kanipis na sa proteksyon sa ngipon.

Unya kon may makita ka nga nakagnan medyo dili na patag kay nalawom ang ibabaw sa ngipon gumikan sa labihan nakanusnos sa tutbras.

Labi na ang gigamit sa panutbras, mga ‘toothgel’ nga isog ang mga ingrediyentes niini nga dali ra matangtang ang namilit nga hugaw apan mahilis ang proteksyon. Kutob mahimo mas arang-arang maoy gamiton ang ‘toothpaste’, labi na og herbal, basta ayuhon lang nga dili gahi ang toothbrush, aron di mabaid ang ngipon ug masamad ang lagos.

Kon manglagom ang lagos, senyales kini nga dili maayo ang kondisyon.

Ang mga nakagnan nga ngipon nga dili na patag ang ibabaw, mahimo ipapasta nimo sa dentista.

Apan kon medyo nabangag na unya wa magsakit, pwede gihapon pastahan, nga kon mosakit na kini mas maayong ipaibot, ayaw ipa-‘root canal’ kay binlan kini’g kemikals nga dili na mosakit.

Ang nakaapan niini, makagabok nga maapil ang ubang ngipon, nga di dangtan og dugay, mangahurot na og kadaut ang mga ngipon mo, nga pulos mga tuod na lang unya ang mahabilin.

Ang pag-inom sa sobra kainit o kabugnaw, makadaut sab sa ngipon, maingon man sa sakit nga anorexia o nerbiyos, makaapektar usab kini sa atong ngipon.