EDITORYAL - Enerhiya nga wala maugmad

Nagkaanam ang reserbang enerhiya sa kuryente dinhi sa nasud samtang nagdagan ang panahon tungod sa kapaspas sa pagsulbong niining daghang mga buildings, imprastraktura ug uban pa nga kusog mohabhab og kuryente.

Dakong porsiyento sa enerhiya sa Pilipinas nagsalig sa mga plantang gipadagan sa fossil fuels sama sa krudo, gasolina, bunker fuel ug hasta na coal aron makahatag og enerhiya sa kuryente.

Kani nga mga planta gawas nga kinahanglang paliton ang petrolyo aron kini moandar, nagbugwak usab kini og polusyon nga makadaot sa kalikopan. Apan di ikalimod nga epektibo kining tinubdan sa enerhiya ug paspas kining tukoron. Pipila lamang ka porsiyento ang natampo sa renewable energy sources sa panginahanglan sa kuryente sa nasud karon tungod kay pipila lamang ka buok ang planta nga nigamit og renewable energy.

Kaning renewable energy, mao kini ang enerhiya gikan sa kinaiyahan. Modagan ang planta nga di kinahanglang gamitan og fossil fuel apan makahatag gihapon og susama sa kakusog nga enerhiya nga di paliton ug way polusyon.

Giingong mahal ug dako kaayo ang gastohon pagtukod og planta niini, apan mas maayo kini kay way pagkahubas ang enerhiya nga di kinahanglang paliton.

Ang mga pribadong kompanya na maoy nagkompetisyon karon sa pag-produce  og enerhiya ug bawion nila ang gasto gikan sa mga konsumidor.

Daghang enerhiya gikan sa kinaiyahan nga kinahanglan lang i-develop sama sa tubig (hydro), kahayag sa adlaw (solar), hangin (wind), bawod sa dagat (wave), hinungaw sa bulkan (geothermal), ug daghan pang wala pa madiskubrehi.

Ang Pilipinas usa sa mga developing countries ug uhaw kini sa enerhiya ilabi na nga paspas kaayo ang pagturok niining mga buildings sa komersyo nga nagkinahanglan og kuryente.

Busa mas maayong tutokan pa sa gobiyerno ug estriktuhon ang energy producers nga kinahanglan sa pag-abot sa panahon pulos na renewable energy ang tinubdan sa ilang enerhiya aron mamenus ang pagsalig sa fossil fuel nga magsige og usab-usab ang presyo sa kalibotanong merkado.