EDITORYAL - Unsay gihimo sa LGU’s sa Climate Change

Climate change, usa sa mga nag-unang isyu nga gituki sa mga lider nga nanambong sa Asia Pacific Economic Cooperation (APEC).  Makadaghang susamang mga panagtigom na ang gihimo sa nagkadaiyang regional blocks, apan hangtud karon nagpadayon ang kagrabehon sa epekto niini. Kini tungod kay bisan nahibaw-an na ang mga hinungdan niini wala gihapon seryosoha sa nagkadaiyang mga gobiyerno sa kanasuran ang maong hulga.

Dinhi sa Pilipinas, adunay Solid Waste Management Act nga nagmando sa tanan ilabi na sa local government units nga kinahanglang silay mangulo sa pagpatuman niini diha sa ilang lokalidad.

Dinhi sa Sugbo, daghan pa gihapong mga LGUs ang wala motuman niini. Walay bisan usa ka LGU dinhi nga makapangangkon nga 100 porsiyento nilang gisunod ang gimando sa maong balaod.

Samtang tuod adunay  daghang mga polisiya, ordinansa ug mga programa kontra kuno sa climate change, kutob lang sila sa 'launching' apan walay lahutay. Sa tinuod, wala kini nagbunga og maayo kay kung gituman pa kini naibanan  na siguro ang epekto sa climate change karon.

Ang climate change namunga na hinuon og sunod-sunod apan konektadong mga kausaban sa kalibotan.  Aduna nay global warming o pag-init na karon sa kalibotan, pagnihit sa supply sa isda sa kadagatan, pagkahubas sa mga sapa, pagbaha, huwaw, peste sa tanaman, paggawas sa mga sakit, ug uban pa.

Atol sa panagtigom sa APEC leaders sa Manila, silang tanan niuyon nga kinahanglang aduna gyuy aksyon nga himuon aron mapugngan ang dautang epekto niining climate change, apan ang pangutana, mapatuman ba kaha kini?

Hangtud nga dili moseryoso ang tanang sektor, gobiyerno o pribado hasta ang mga non-governmental organizations, magpabiling dokumento na lang kining mga pamaagi unta nga mapugngan ang kadaot sa kalibotan.