EDITORYAL - Illegal Fishing

Ang illegal fishing ug ang walay kontrol nga paagi sa pagpangisda sa kadagatan maoy  hinungdan sa pagnihit sa kuha sa mga isda ug uban pang marine resources gikan sa kadagatan sa Pilipinas. Ang illegal fishing binuhatan sa mga dautan.

Kini maoy rason nganong nalubong sa kawad-on  ang mga mananagat ug magpadayon pa kini hangtud sa hangtud kung dili molihok ang gobiyerno ug ang publiko kontra niini.

Ang epekto niini dili lang ngadto sa mga mananagat  kondili sa tanang mga Filipino isip usa ka nasud nga napalibotan og kadagatan.

Ang Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR)  usa lang ka sanga sa dako kaayo nga ahensiya sa gobiyerno nga mao ang Department of Agriculture nga gitahasan sa food security sa nasud.

Apan tungod sa kadako sa maong tahas, dunay mga sanga niini nga napasagdan sama sa BFAR. Panahon na karon nga atimanon sa DA ang BFAR tungod kay mag-unsa man unya ang mga mag-uuma kun ang mga mananagat napasagdan.

Dili tanang mananagat adunay kayutaan nga matikad, busa mabira sa ilang kalisod ang bisan unsa nga kalamboang nakab-ot sa mga mag-uuma ug apektado niini ang tibuok populasyon.

Husto nga giamendahan ang Republic Act 8550 nga mao ang 1998 Fishery Code of the Philippines ngadto na sa RA 10654 nga adunay mas bug-at nga multa sa mga malapasong mananagat.

Sa RA 10654 adunay mga programa aron pagpalambo sa sektor sa panagat ug sa mga tawong nabuhi gikan sa isda sa kadagatan.

Bug-at tuod ang silot nga ipahamtang niini, apan mas dako ang benepisyo nga makuha sa kinabag-ang Pilipino kun mapugngan ang epekto sa illegal, unreported, unregulated (IUU) fishing sa nasud. Apan kinahanglan ang kooperasyon sa tanan, gikan sa mga mananagat , lokal ug nasudnong mga ahensiya sa gobiyerno  kay kun dunay bisan usa kanila ang dili molihok, mawala ang kapuslanan niini ug maghigwaos gihapon ang sektor sa panagat.