Nganong nitalaw sila?

Gidayeg ang kampanya sa Pilipinas batok sa kurapsyon.  Kung itandi sa ubang silingan nga mga nasud, naka-obserbar na ang international community sa mas disiplinado ug layo sa pangurakot nga mga ahensya sa gobyerno.  Di’ lang ang langyaw ang nakatandi, apan mismo ang mga lokal nga residente nga adunay direktang transaksyon sa mga buhatan sa gobyerno nga naglambigit og salapi.  Maayong balita ni kung imong tan-awon.  Apan ang dakong problema mao, nga luyo sa paningkamot alang sa mas tul-id nga gobyerno, lisud ang pagdani sa mga magpapatigayon sa pagbubo og puhonan dinhi.  

Daghang aspeto unta nga madani ang mga magpapatigayon nga dinhi na sa Pilipinas mohimo sa ilang negosyo.  Nag-unang positibong aspeto ang workfoce dinhi sa nasud.  Mokabat sa halos 95% sa  mga Pinoy ang adunay taas nga edukasyon ug maayo nga mosulti og ininglis.  Ikaduha, ang posisyon sa nasud nga mas sayon rang makaduaw sa uban nga nasud kung magbase ang usa ka negosyante dinhi sa Pilipinas.  Makatabang ‘sab unta pagdani sa mga magpapatigayon ang kanindot sa atong palibot gikan sa nindot nga mga isla ug ang maayong panahon.  Laing positibong pangdani ‘sab ang abundang kinaiyahan gikan sa kabukiran hangtud na sa kadagatan kung diin adunay kapin 2,500 ka mga klase sa isda ang makita.  Mas labaw pa ni og 50 porsiento itandi sa sikat nga Bahamas islands.

Apan unsay anaa sa Pilipinas nga di’ man madani ang mga magpapatigayon dinhi.   Kung moingon ta og problema sa krimen ug seguridad, mao ‘sab ni ang giatubang sa Cambodia nga susama  ra ang pagtubo sa ekonomiya dinhi sa ato.   Basin ang bagyo ug sunod-sunod nga mga pagbaha.  Apan mao ‘sab ni ang nasinati didto sa Indonesia nga karon adunay usa sa labing paspas nga pagsaka sa ekonomiya sa South East Asia.   Basin problema ang korapsyon sa gobyerno?   Apan aduna say mga kaso sa korapsyon sa Indonesia, sa Vietnam ug bisan sa Cambodia.  Basin adunay problema sa mga tawo mismo, sa mga Pinoy?  Apan nganong wa’ man ‘ta igdungog nga problemado sa mga nasud nga gitrabahuan sa mga Overseas Filipino Workers kon OFW.   Gani gidayeg pa ang kalidad sa trabaho ug gawi sa mga Pinoy.  

Ang edukasyon ang labing lig-on nga puhonan sa mga Pinoy pagdani og mga bag-ong magpapatigayon.  Apan kung tan-awon ang mga tawo sa Vietnam, paspas ang gisaka sa English competency sa mga tawo nga nagpuyo sa maong nasud labi na sa bag-ong henerasyon.  Di’ halayo nga duha ka dekada gikan karon, mas daghan nang maayong mosulti og inenglis sa maong nasud nga maoy pangdani unya nila sa mga turista ug mga magpapatigayon.  Matag tuig mokabat sa halos usa ka milyon ka mga Pinoy ang mahuman sa nagkadaiyang kurso.  Apan ang pangutana, aduna bay trabaho nga nagpaabot nila human sa kolehiyo?

Apan ang padayong pagpangayo og dugang suholan sa mga trabahante nga Pinoy, ang usa sa mga butang nga maisip nga dakong negatibong aspeto sa  pagsu’d sa mga langyaw nga magpapatigayon.  Mas gipili nilang mobubo og puhonan sa Malaysia ug Indonesia nga mas barato ang ilang sweldo itandi dinhi sa ato.   Ang nasud sa Indonesia ug Vietnam ang adunay labing daghang langyaw nga magpapatigayon nga gipangsawo human nilayas gikan sa Pilipinas tungod sa taas nga production cost sa ilang mga produkto.  Di’ nato sila mabasol labi pa kung ang nasud nga ilang giabtan, mao say labing dakong konsumedor sa ilang produkto.

Pananglit sa Indonesia sa onse ka buwan sa miaging tuig, nipalit og usa ka milyon ka bag-ong mga sakyanan.  Apan kun itandi dinhi sa nasud sa susamang panahon, 150 mil lang ka bag-ong sakyanan gikan sa kompaniya sa usa ka auto ang napalit.  Kini ang hinungdan nga gibalhin sa maong kompaniya sa auto ang ilang produksyon sa Indonesia. Gawas nga barato ang suholan, mismong mga tawo pa sa maong nasud ang nipalit sa ilang mga produkto. Gawas pa ini, gireklamo sa mga magpapatigayon ang grabeng burokrasya sa gobyerno sa pagkuha og business permit.  Tungod ini, wa’y tawo nga nagbitbit og salapi ang andam nga mobubo sa iyang kuwarta sa usa ka lugar nga di’ hingpit ang pagtabang niya.

Email: [email protected]. or [email protected].