Mga ang-ang ug ang mga sikolohikal nga implikasyon sa paglubong

3. Kalisang sa Umaabot. Mas tataw ang pagbati sa kahadlok kun itandi sa kabalaka. Kun mawala ang gisaligan sa hingtungdan (pananglitan asawa nga nagsalig sa iyang bana sa panginabuhian) ang bation gyud og kalisang sa umaabot sa higayon nga mamatay ang iyang bana. Unsaon naman niya pagbuhi ang iyang mga anak?

d. Kasaypanan ug kaulawan

1. Kasaypanan. Naglambigit kini sa pag-abaga sa responsibilidad sa nahitabong pagkawala, mga desisyon nga maoy hinungdan sa hinanaling pagkawa o pagkamatay, o mga linugdangan sa kalambigitan tali sa hingtungdan ug sa namatay. Sa laktod gibasol ang kaugalingon gumikan sa nahitabong pagkawala. “Kay kun ako pa unta tong gibuhat.... dili unta si Tatay mamatay!” Kini ang kasagaran nga madungog nato gikan sa mga tawong nibasol sa ilang kaugalingon gumikan sa nahitabong pagkawala o pagkamatay sa ilang mahal sa kinabuhi.

2. Kaulawan. Ang katilingban nipahimug-at sa kalig-on bisan sa panahon sa pagbangotan. Ang mga hingtungdan, ang usahay maulaw nga mopakita sa ilang pagbangotan kay lagi, dili sila buot nga paga-isipon sa uban ingon nga huyang.

e. Kasuko

Mahimo kining ipunting ngadto sa mga manambal, sa Dios o ni bisan kinsa. Mahimong ang maong kasuko ang ipunting mismo sa himatyon o sa namatay. Ang paghimo og pagsinggit, panghagis ug uban pa, pagpakita lamang nga ang hingtungdan ang dili makadawat sa panghitabo nga tungod niini, ipakita kini pinaagi sa kasuko. -- Sumpayan pa