EDITORYAL - Pagbawog sa ‘No Collection Policy”

Ang Department of Education hugot sa ilang implimentasyon sa “no collection policy” ngadto sa mga tinun-an sa pangpublikong tunghaan gikan sa mga amotanan. Karong panahona ting-amot na usab alang sa Christmas Parties sa mga bata sa nagkadaiyang tunghaan.  Ang “no collection policy” nakapalipay gyud unta sa mga ginikanan ilabi na niadtong mga nag-ilaid sa kalisod ug sa kadtong dunay daghang anak nga gikamang nila sa pagpaeskuyla diha sa mga public schools.

Bisan sa maong kamandoan duna gihapoy daghang mga ginikanan ang nangreklamo bahin sa mga amotan sama nalang sa projects nga bulto-bulto kung ipahimo sa mga magtutudlo dugangan pa sa uban pang mga “legal” daw nga amotanan, kanang amotanan nga “gikauyonan” daw sa mga sakop sa Parents Teachers and Community Association (PTCA).

Ang kamandoan sa DepEd usa ra ka papel nga wala’y bili kung dili diniyoson ang implimentasyon. Ang moimplimentar niini mao ang mga magtutudlo ug higpit ang pag-monitor sa mga prinsipal ug mga sakop sa PTCA.             

Dunay mga ginikanan mangutang gyud aron makaamot ang ilang mga anak kay lagi ‘graduhan’ man daw sa maestra ang makabayad. Sa ato pa, ang dili makabayad way grado? Sa ingon niini nga sistema mas mogamay ang tsansa sa mga kabus nga kabataan nga mausab ang ilang kapalaran.

 Dili ni ikalimod sa mga magtutudlo. Usahay bisan dili nila gusto, madala sila sa mga hambugera ug hambugerong mga ginikanan nga gustong magpalapad og papel aron makagrado ilang mga anak og dagko. Ang nakasakit kay ang uban kanila mga sakop mismo sa PTCA.  Duna say mga magtutudlo nga gamiton ang PTCA aron makuha ang ilang gustong dekorasyon o gamit, o ba kaha handa sa usa ka kombira o party sa eskuylahan. Kung dunay moreklamo, sayon ra kaayo ang pag-ingon “mao may nasabutan sa PTCA, wala may labot ani ang mga maestra.”  Sagad mao kini ang madungog sa mga nangreklamong ginikanan.

Ang resulta mapugos og pangutang bisan wala’y klaro asa og ibayad, kay lagi edukasyon ray ilang mabilin sa ilang mga anak unya sa ilang kamatayon. Kining tanan makita sa batang natungnan kay magbunga kini og ‘unintentional mental trauma’ sa mga bata.

Dili tiaw alang sa bata nga dili makaamot kay dili sila magraduhan, bugalbugalan sila sa mga classmates, ug uban pa nga moresulta  sa pag-ubos sa ilang self esteem ug personalidad.

Ang mga tunghaan mao untay pandayanan sa paghulma og responsable, lig-on, buotan, may kahadlok sa Diyos, ug maoy tinubdan sa mga lider unya sa katilingban. Apan ang kamatuoran niini dunay pipila sa mga bata ang nakat-on sa og mga negatibong leksyon nga ilang nakita nga gihimo sa mga hamtong diha sa tunghaan.  Mga leksyon ilaha rang nabatyagan sa kasingkasing ug hunahuna.   Kining maong mga wala mabantaying epekto ngadto sa mga bata naggumikan kini sa pasekretong pagbawog “no collection policy.”