EDITORYAL - Ang isyu bahin sa salary increase

Niadtong Septiyembre 27, 2012 nabahas ang usa ka tuig nga pagpatuman sa kasamtangang minimum nga suholan sa mga trabahante sa pribadong trabahoan dinhi sa Central Visayas.

Usa sa hinungdan nga wa hatagi og lakang sa Regional Tripartite Wages and Productivity Board (RTWPB) ang mga petisyon nga gisang-at sa nagkalainlaing kapunongan sa pamuo dinhi sa rehiyon 7.  

Ikaduha nga lig-ong gisandigan nga hinungdan sa di paghatag og lakang sa petisyon nga pagpaumento sa suholan mao ang kakuwang sa gitawag nga supervening event o condition aron ikatugot ang maong hangyo sa mga mamumuo.

Karon nga nabahas na ang usa ka tuig sa kasamtangang minimum wage, makatarunganon na nga tukion ug sil-ingon na usab sa taga RTWPB ang nasang-at na nga petisyon o kaha ang taliabot pang mga petisyon gikan sa nagkalainlaing grupo sa pamuo nga wala pa makapasaka sa iyang hangyo alang sa salary increase.

Sa bahin sa mga mamumuo suhol baya maoy gilantaw nga barahan sa ilang panginabuhi diin kun tan-awon nila nga di na kaigo ang ilang kinitaan sa ilang pang-adlaw-adlaw nga panginahanglan modayon og kulisiw unya ang mga trabahoan maoy basulon kay di makahatag og umento sa suweldo.

Apan sa bahin sa tagdumala kon management o trabahoan lahi ang ilang gilantaw kay di lamang ang ilang ihatag nga umento sa suhol kundi ang performance sa trabahante.

Ila usab nga gitun-an ug gipanid-an kun ang agi o lihok sa ilang trabahante may igo bang produksyon   nga sarang makabawi    o kaha ikatugbang sa suhol nga ilang gihatag sa mamumuo. Kay kun magpunay lang og umento sa suhol, unya pakloy ang trabahante o kaha hinay ang kinitaan sa negosyo nga iyang gitrabahoan unsa may mahitabo sa maong trabahoan di ba makahukom   nga manirado na lang.

Busa dinhi taas kaayo og panglantaw ang tagdumala sa trabahoan nga sama sa usa ka ginikanan nga kaantigo usab maniid sa lihok sa iyang mga anak, kinsay buotan ug kugihan ug kinsa usab kadtong pakloy ug way panglantaw sa maayong ugma. Kay sa panarbaho kinsa ba gyuy apikihon pag-ayo sa kapiit sa panginabuhi, ang dyutay og anak o daghan og anak.

Kun apiki sa panginabuhi ang daghan og anak hinungdan nga magpunay og pangayo og umento sa suhol, nganong gusto man gyud kang modaghan ang imong anak?