Gakos sa bag-o

May mga nasud nga di na mogamit og kuwarta. Credit ug ATM cards ug cellular phones nay gigamit sa ilang mga transaksiyon. Gihangop sa kinabag-an sa mga molupyo ang bag-ong teknolohiya. May pipila hinuon, kasagaran senior citizens, nikuwestiyon sa hingpit na nga paghunong na paggamit sa tinuod nga kuwarta. Gilaoman hinuon nga makadawat ra sila sa kausaban atol sa transition period.

Sayon alang sa mga molupyo sa malambuong mga nasud ang pagtugyan sa inadlaw nilang mga transaksiyon ngadto sa bag-ong mga teknolohiya. Kay tanan nilang mga molupyo may katakos na pagpahimus sa teknolohiya. Human gideklarar sa ilang mga gobyerno pipila ka tuig ang nilabay ang internet access nga basic human right.

* * *

Lisud pa ning mahitabo dinhi sa ato. Kay nagkamang ang kasagaran sa internet connection nga gitanyag sa higanteng mga kompaniya sa lana ug inutil ang gobyerno sa pagtakda og minimum standards. Daghan pang cash registers nga di kabasa sa credit ug ATM cards ug ATM machines nga magsige lang og kapandol.

Apan di na ta layo. Nakaplagan sa labing uwahing surveys nga nagkadaghan nang katawhan nga may internet access, salamat sa nagkabarato nga personal computers, tablets ug smart phones. Sa Sugbo ug ubang dagkong dakbayan, internet nay tinubdan sa kasayuran sa 55% sa publiko, nalabwan lang sa TV nga padayong gisaligan sa 89% sa katawhan.

* * *

May pipila ka tindahan dinhi sa ato (maihap pa lang hinuon sa tudlo) nga mahimo nang bayran pinaagi sa cellphones. May mga taxi sa Davao nga makabasa na sa ATM cards alang sa plitehan. May pribadong mga eskuylahan nga ang mga tinun-an naggamit na og tablets, inay naandang bug-at ug baga nga mga libro, sa ilang leksiyon.

Nag-usbaw ang mga molupyo (apil nang pipila ka senior citizens) nga hingpit nang niggakos sa online banking sa pagbayad sa credit card bills ug ubang mga obligasyon. Nagkadaghan na sang gagmay ug batan-ong mga negosyante nga namaligya sa ilang mga produkto ug nanawat og mga bayad online.

* * *

Ang unang mga libro labihang dakoa nga di maalsa, igo lang mapakli ang mga pahina, maong pipila ray nagtagad pagbasa. Hingpit lang nga gigakos sa kinabag-an dihang nahimo nang pocket books. Sama sa orihinal nga computers, labihang dagkoa nga natanggong lang sa mga laboratoryo. Naggamit lang sa kasarangang katawhan dihang nahimo nang personal computers.

Sa niaging tuig, ang PCs nabiyaan na sa mas dakong halin sa tablets. Hagbay rang nalabwan sa smart phones. Nga nahimo nang gamhanang computers nga masud sa bolsa. Pagamayay na gyud ang uso. May mga kompaniya nang nibutang sa computers sa mga relo ug bisan sa mga antipara. Nga sama gihapon kamapuslanon apan mahimo nang gamiton sa way pagbalda sa ubang mga gimbuhaton. 

* * *

Email: [email protected]