EDITORYAL - Hugaw nga diplomasya sa China

Angayang magbantay og maayo ang mga lider sa Pilipinas niining hugaw nga pamaagi sa diplomasya sa China kabahin niining pagpangilog nila sa teritoryo sa Pilipinas.

Misamot ang tensyon tali sa duha ka nasud ilabi na ning bag-ong kalamboan sa Panatag Shoal (Scarborough Shoal) sa West Philippine Sea.

Kung nagtinguha ang Pilipinas nga mahunong ang tensyon pinaagi sa diplomatikong pamaagi ug pagpatuman og duha ka bulang fishing ban sa Panatag Shoal, ang China kunohay mipatuman usab og susamang ban apan mao hinuoy nangulo sa pagsupak niini.

Sumala pa sa report sa Philippine Coast Guard nga dunay duha ka barkong gipabantay didto, miabot na hinuon og 96 ka barkong panagatan ug maritime surveillance vessels ang gipadala sa China sa Panatag Shoal.

Ang Panatag shoal kapin 500 milya gikan sa labing duol nga baybayon sa China nga mao ang Hainan Island, 124 milya lang kini gikan sa baybayon sa Zambales dinhi sa Pilipinas.

Kung susihon og maayo wala pay usa ka semana dihang gimando sa China ang fishing ban nga gisundan usab sa Pilipinas sa pagpatuman og kaugalingong fishing ban, tungod unta sa maong ban momingaw na gikan sa mga panagatan ang lugar ug makubsan ang tensyon apan sukwahi na hinuon ang nahitabo.

Midagsa man hinuon ang mas daghan pang barkong panagatan sa mga Intsik ug gidugangan pa ang ilang maritime surveillance vessels nga susama og papel sa atong Coast Guard sa maong lugar.

Sa ato pa, dihang gimando sa China ang fishing ban ilaha usab gipabiyahe ang maong mga panagatan padulong sa Panatag Shoal, tuyo lang nila nga ilaron ang Pilipinas aron momando kini sa mga panagatan sa Pilipinas nga di mangisda sa maong lugar kay sila ray buot managat didto.

Karon igo nalang nanghupaw ang Pilipinas sa maong mga barko nga sa atubangan mismo sa PCG gilapas sa mga Intsik ang atong balaod ug soberiniya apan wala silay nahimo pagpakgang kanila.

Ang pamaagi sa China makigsabot sila sa atubangan apan lahi ang gibuhat sa mga kamot diha sa likod. Busa angayang magmatngon ang mga Filipino sa maong taktika ilabi na nga dunay naglawig nga deep sea oil rig ang China diha sa West Philippine Sea karon ug wala pay klaro kung asa kini ibutang.

Basin magmata nalang unya og ‘morning’ ang Pilipinas nga diha na kini maglungag sa Recto Bank nga dunay mas dakong deposito sa natural gas itandi sa atong Malampaya gas field sa Palawan.