Kultura sa pagpa-ulipon

Samtang nagsaulog ang nasud sa ika-26 nga sumad sa paglingkawas sa katawhang Pilipinhon gikan sa diktadura ni Ferdinand Marcos pinaagi sa malinawon nga People Power Revolution, gipahinumdoman si Presidente Noynoy Aquino nga dunay nagngutngot nga suliran nga kinahanglang iyang tutokan ug sulbaron sa labing daling panahon.

Kapin sa 200 ka overseas Filipino workers (OFWs) sa Taiwan nikiha sa labor brokers nga nipaburot pag-ayo sa ilang utang ug nihikaw sa ilang suholan sud na sa pila ka buwan.  Ang class suit gisusi na karon sa prosecutors sa Taiwan.  Kun makadaog ang mga Pinoy, daghang langyaw nga mga trabahante sa Taiwan ang mosunod nila.

* * *

Segun sa Central News Agency (CNA) sa Taiwan, ang OFWs nakatrabaho sa Hsinchu Science Park sa amihanang Taiwan.  Nialsa sila dihang gipugngan ang ilang suholan aron pagbayad sa makalilisang nga interes sa ilang utang sa labor brokers.

Dakong opisyal sa Department of Justice (DOJ) sa Pilipinas nitug-an sa CNA nga kun kapamatud-an ang kaso sa OFWs, kapasanginlan ang mga sinumbong og human trafficking.  Ug tungod sa kadagko sa mga negosyo ug katungdanan sa mga sinumbong, mahimong maapektahan ang pagpada sa Pilipinas og mga trabahante ngadto sa Taiwan.

* * *

Di ni maoy unang kaso sa pangabuso sa Taiwanese nga labor placement agencies sa OFWs.  Kun way himuon si Presidente Aquino, di ni maoy kataposan.  Bisan sa mga balaod pagpanalipod sa OFWs gikan sa madaugdaugon nga placement fees—nga nagtakda nga ang placement fee kinahanglang di molapas sa usa ka buwan nga suholan sa mga trabahante—padayong gitulis sa atubangan ang OFWs.

Nahibaw-an sa CNA gikan sa usa ka labor broker nga ang OFW kinahanglang mogasto og labing menos P100,000 aron makatrabaho sa Taiwan.  Kini bisan ang binuwan nga suholan P15,000 ra.  Kay wa may kuwarta, ang OFW mapugos pagdangop sa mapahimuslanong labor brokers.  Nga gawas nga mopaburot sa ilang utang, di pa gyud motuman sa trabaho ug suholan nga nahimutang sa kontrata.

* * *

Ang pait nga kamatuoran mao nga kining pangabuso batok sa OFWs nahibaw-an sa mga buhatan sa gobyerno sa Pilipinas.  Kansang mga opisyal naanad na sa paglingiw ug pagkumbinser sa ilang kaugalingon nga ang OFWs ang nagkinahanglan og trabaho ug busa di kapamugos pagpatuman sa mga lagda.

Ang kultura sa pagpa-ulipon sa mga langyaw gipadayon sa pamunoang Aquino.  Wa mosaway ang Malakanyang sa pagpamatay sa Libya sa iyang kaugalingong katawhan niadto ug sa Syria karon tungod sa kahadlok nga bawosan ang atong OFWs.

Unsaon man nato paglingkawas kun ang atong kadagkoan maoy mag-una-una paglawog sa atong mga trabahante ngadto sa mga langyaw ug maoy moggapos sa atong mga kamot kun ang mga biktima, nga atong gi-ulug-ulogan pagtawag nga “Bag-ong Mga Bayani,” magpakitabang na?  

* * *

Email:  [email protected]