Kanus-a pa man maleksiyon ang mga magtutudlo ug mga tagduma sa mga tulonghaang publiko? Nganong lisod man kaayong isilsil sa ilang alimpatakan nga ang edukasyon gimando sa batakang balaod nga libre alang sa tanan? Nganong bisan sa gisublisubli nga kamandoan sa Departamento sa Edukasyon (DepEd), may pipila man gihapon nga magpaugat paggamit sa edukasyon aron pagpangilkil sa kabos nga mga tinun-an ug mga ginikanan?
Labing uwahing eskandalo nga gipasiugdahan sa badlungon nga mga magtutudlo ug ilang kadagkoan mao ang pagpangolekta na sab nila og bayranan alang sa gradwasyon. Kini bisan sa DepEd Order No. 15, s. 2009 nga nagdili sa pagpaningil og bisan unsang bayranan alang sa gradwasyon.
* * *
Ang kamandoan ni Education Secretary Jesli Lapus nagtugot hinuon sa PTAs ug PTCAs sa pagpangayo og amotan gikan sa mga ginikanan. Apan dunay duha ka kundisyon:
• Sama sa ubang mga bayranan sa tulonghaan, boluntaryo ang graduation fees—sa ato pa, di mahimong pugson ang kabos nga mga tinun-an ug mga ginikanan sa pagbayad, ni mahimong babag sa gradwasyon sa mga bata ang kapakyas sa pagbayad; ug
• Ang mga magtutudlo ug mga tagduma sa mga tulonghaan higpit nga gidid-an sa pagpangolekta sa mga bayranan sa PTAs ug PTCAs (kini aron paglikay nga mahudlat ang mga tinun-an ug matental ang mga magtutudlo paglambigit sa mga grado ngadto sa mga amotan).
* * *
Amaw ba lang gyod ang mga magtutudlo ug mga tagduma sa mga tulonghaan, o na-ungo na lang gyod sila sa pagpanguwarta sa bisan unsa nga kahigayonan sa pagpahimus, nga moinsistir sa ilegal nila nga kalihokan bisan sa mga pasidaan nga silotan sa ilang kadagkoan?
O, sama sa naandan, nagpa-pogi na sab ang ilang kadagkoan nga nagpaka aron ingnon nga mga tarung apan sa tago mao diay namugos sa mga magtutudlo pinaagi sa paghatag nila og performance rating pinasikad sa gidak-on sa ilang koleksiyon?
* * *
Karon nga may nitumaw na sab nga mga reklamo sa pinugsanay nga pagpangolekta sa mga bayranan sa gradwasyon sa pipila ka mga tulonghaan, makapaabot ta nga sublion sa lokal nga mga opisyal sa DepEd ang kusganon nga mga pasidaan sa ilang ulohan nga buhatan. Apan ang pagpasidaan usa ka butang ug ang matinud-anon nga pagpatuman sa mga lagda laing butang.
May nasilotan na ba ang DepEd sa mga magtutudlo ug mga tagduma sa mga tulonghaan nga, sud na sa daghan nga katuigan, nangilkil sa mga tinun-an ug mga ginikanan? O kutob lang sila sa pagarpar? Kay nagsalig nga way tinun-an ni ginikanan nga mangahas pagpangisog pagbarug sa ilang mga reklamo? Kay unsa man tinuod ang ilang dag-anan kun sumbalikon sa pagkadakin-as sa mga bolpen ug mokalit lang og kapuwa ang mga grado sa ilang mga bata?
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com