Niay nindot kaayo alang kanatong tanan – kon tinuod gyud nga nahigugma kita sa atong nasud. Sinuwat ni Ramon J. Farolan sa Inquirer, mahitungod sa usa ka booklet ni Alex Lacson sa PMA class of 1987, giulohan “Twelve Little Things Every Filipino Can Do To Help Our Country.”
Sa ato pa, mahimo kini sa matag-Pilipino, ni bisan kinsa, kabus o adunahan. Makamaong mosuwat ug basa, o dili. Sayon buhaton. Mao man gani hinungdan nga tungod kay wala kita magpakabana niini, naingon kita niini karon. Ania:
1. Follow traffic rules. Ang mga balaud sa trapiko maoy labing sayon tumanon sa tanang mga balaud sa nasud. Kun dili ta makatuman niini, unsaon nato pagtuman sa mga dagkung balaud, sama sa hustong pagbayad sa buhis, sa dili pagpanikas sa eleksyon, sa anti-corruption law, sa pagdawat og commission, pag-over pricing, ug uban pa.
2. Whenever you buy or pay for anything, always ask for an official receipt. Kini sayon sad kaayong buhaton. Morag guilty ko ini. Inigpatubil nakog gasolina, di ko mangayog recibo, kay maoy mosulod sa akong ulo nga modaghan lang ang makurakot. Kun kitang tanan, mangayo ug mo-isyo gyud og resibo, seguro nga tukma ang salapi ang makasulod sa atong panudlanan.
3. Do not buy smuggled goods. Buy local, buy Filipino. Klaro kaayo ni. Ambut nganong maglisud man ta paghimo niini?
4. When you talk to others, especially foreigners, speak positively of our race and our country. Kadtong adunay kontak sa mga langyaw, samtang daghan kitag suliran ug kapakyasan, siyaro na man sad og wala kitay something good about our country nga atong ikapanugilon ngadto kanila?. Nganong mosunod man ka sa taga-media nga ang ngil-ad ray ilang makita?
5. Respect your traffic officer, policemen, soldier, and other public servants. Matud dinhi: There is nothing like the power of respect. It makes a person proud. Kanindot kaha sa atong katilingban kun kitang tanan mag-renespitohay ug magtinahuray, ug dili magdinautay sa isig-usa!
6. Do not litter. Dispose your garbage properly. Lisud ba ning buhaton?
7. Support your church. Usahay kun dunay kabilinggan ang simbahan, inay motabang inudnod hinoon natog maayo.
8. Do your solemn duty during elections. Sa laktod, vote wisely. Labaw sa tanan, ayaw ibaligya ang balaang katungod pagpili. 9. Pay your employees well. Matud pa, be honest even if others are not. Mga negosyante hinuktoki kini.
10. Pay your taxes. 91% kono sa makolekta nga buhis gikan sa mga salaried workers. Ang remainder, ang less than 10% nga makolektang buhis, nagagikan sa mga negosyante, ug gikan sa mga professionals sama sa mga doctor, accountants, abogado, architects, engineers, ug ubang mga professionals.
11. Adopt a scholar or adopt a child. Porbida, kadaghang adunahan kaayo sa atong nasud.Kun ila kining buhaton, kahayag sa ugma sa atong kabataan. Wala untay maglaroy-laroy karon sa kadalanan.
12. Be a good parent. Be a good husband and a good wife too. Kun mao kini ang atong mga panimalay, kaminosan natog daku kaayo ang juvenile delinquency sa nasud. Kun unsa karon ang atong kabataan, hulagway kini sa atong mga panimalay.
Simple ra gyud kaayo. Sayon kaayong buhaton. Apan pila lang kaha kanato ang mihimo niini? Nga kun kitang tanan, mohimo niini, pagka-nindot puy-an sa atong nasud. Akong usbon, kun unsa kita karon, Dro, ikaw ang nakaingon niining tanan. Ayaw pamasangil sa uban.