Sa di pa sila maglibog, o sa di pa nila malibog ang Sugbuanong mga magbubuhis, ang mga sakop sa Cebu Provincial Board (PB) angay’ng maminaw sa tambag sa dakong opisyal sa usa ka local government unit (LGU) mahitungod sa voucher nga gipasikaran sa pagbayad sa mga Balili sa ilang giangkon nga luna sa Tinaan, Naga, habagatang Sugbo:
Di mahinungdanon kinsay nag-andam sa voucher. Bisan kinsa makaandam og voucher. Bisan janitor sa Kapitolyo. Bisan gani pribadong indibiduwal. Mahimong kapasanginlan nga lain og tuyo ang nag-andam sa voucher. Apan ang paggahin og dakong panahon pag-ila kinsay nag-andam sa voucher makapalipat sa katawhan gikan sa tinuod nga responsibilidad sa nipirma ug nag-aprobar sa voucher.
* * *
Matod sa samang lokal nga opisyal tulo ang mopirma sa voucher:
• Ang accountant nga maoy momatuod sa obligasyon;
• Ang treasurer nga momatuod nga dunay pundo nga maggamit; ug
• Ang local chief executive nga maoy moaprobar sa pagbayad.
Sa transaksiyon uban sa mga Balili, ang nimatuod sa obligasyon mao si Provincial Accountant Marieto Ypil; ang nimatuod nga dunay pundo nga maggamit mao si Provincial Treasurer Roy Salubre ug ang niaprobar sa pagbayad sa mga Balili mao si Gobernador Gwen Garcia. Sa ato pa, di ang nag-andam sa voucher maoy angay’ng initan sa PB. Silang Ypil, Salubre ug Garcia ang angay’ng sukitsukiton kun nakatuman ba sa ilang mga gimbuhaton.
* * *
Nipuno ang samang lokal nga opisyal nga ang labing mahinungdanon nga gimbuhaton sa PB mao ang pag-ila kinsa ang nipirma sa obligation request (OBR). Duha ray mopirma sa OBR: Ang pangu sa requisitioning office; ug ang budget officer (sa Kapitolyo, si Emme Gingoyon) nga momatuod nga dunay kuwarta nga gigahin alang sa transaksiyon.
Apan ang labing bug-at nga responsibilidad iya sa pangu sa requisitioning office. Kay siya ang momatuod nga ang gahin nga kuwarta gikinahanglan, nasubay sa balaod, ubos sa iyang direkta nga pagbantay ug nga ang tanang gipasukip nga mga dokumento balido ug legal.
* * *
Sukwahi sa ilang kapaspas nga nakatulisok ni PB Member Juan Bolo, ang mga sakop sa PB labihang hinaya nga nakasusi kinsa ang nangayo sa OBR ug ang nagpirma sa voucher. Gipatawag na nilang hapit tanang department heads, apil na ganing biyudo ni anhing Lumen Durano, ang gitumbok nga real estate broker sa transaksiyon, apan wa pa gyod pangayoi og bisan unsang pamahayag ang tinuod nga nag-aprobar pagpagawas sa P98.9 milyones.
Ang mga sakop sa PB morang nakighagwa og tigre. Gitunglo na nila ang tanang langaw nga nitugpa sa iyang ikog ug gibalikas na ang tanang lagong nga nipatong sa iyang ilong. Apan way bisan usa nila nga may kaisog pagtug-an sa tigre nga ang iyang hugaw mao ang tinuod nga nangalisbo.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com