Kakuwang og koryente sulbad

Walay angay’ng kabalak-an ang katawhan sa gimugna karon nga power plant diha sa dakbayan sa Toledo.

Ako g’yod nga giklaro sa kadagkoan sa Cebu Energy Development Corporation kun sundon ba nila ang gihimo sa ubang planta nga butangan nila og kahimanan nga may koneksyon sa government environmental office.

Gipasalig ni Jess Alcordo, ang presidente sa maong kompaniya nga bisan ang opisina sa mayor ilang butangan kun maoy ilang gusto. Sa ato pa, wala sila’y gikahadlokan.

Pag-adto god namo sa Taiwan pipila ka buwan na ang milabay, among nahibaw-an nga ang ilang coal-powered plant duna g’yoy gadget nga gibutang nga konektado sa ilang opisina nga counterpart sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) dinhi sa ato.

Masukod man god sa meter kun ang planta makamugna na og kadaut sa atong kalikupan, ilabi na sa atong panglawas.

Akong balikon, nga kun makakita kamo og puti nga aso nga mogawas sa panghaw sa power plant dili kamo angay’ng mahadlok kay dili kana makadaut.

Mao bitaw kana nga sa ubang planta dunay “coal ash” nga pino kaayo nga daw semento kay apil unta kini nga ilupad sa aso, apan tungod sa mga pamaagi, mahabilin ang abog ug matigum.

Sa ubang power plant sa Pampanga gibaligya gani nila ang coal ash ngadto sa mga gustong magtukod og building kay iapil kini pagmasa sa semento.

Angay nato nga ikalipay ug dili angay’ng supakon ang pagmugna og power plants kay makasulbad kini sa kakuwang og koryente kay mosuplay kini og 246 megawatts.

Karong Pebrero sunod tuig magsugod na pag-andar ang maong planta ug dili na kita mabalaka nga mahiagom kita og grabeng brown-outs.

Nindot man usab hinoon nga dili nato kalimtan ang pagtan-aw sa environmental hazard, apan dili lang pasubrahan.

Sa mga power plants didto sa Pampanga ug Taiwan nga among nabisitahan, sigurado ko nga wala kini makahatag og kadaut sa kalikupan kay pwerte man ganing lapyoa sa mga sagbot ug kahoy sa palibot.

Ang mga nagpuyo duol sa planta wala usab mangreklamo kay dili ka lagi makakita og aso nga makadaut sa imong lawas.

Pagsaka namo sa ikalima man tingali kadto nga andana sa power plant building, tupong na mi sa gihabogon sa panghaw nga gawasanan sa aso.

Tungod sa hangin, mihapak kanamo ang puti nga aso ug nabatyag namo ang kabugnaw nga mora’g naghanggap ka og “inhaler.” Dili na diay kadto aso, kun dili hangin na nga nagdala og daw yamog sa kabuntagon.

Mao kadto ang resulta kay ang katapusang gihimo aron dili na makadaut ang hangin nga ibuga gikan sa panghaw, moagi kini sa nagsirit nga tubig nga mora’g “sprinkler” ug natural, matagak ang abog ug dili maapil sa paglupad sa hangin.

Ang giiniton god sa hangin nga ibuga sa panghaw moabot ra og 40 degrees centrigrade nga sama ra kainit kun ang usa ka tawo grabeng gihilantan.

Apan matud ni Alcordo nga bisan pa og dili makadaut sa kalikupan ang hangin nga ibuga gikan sa power plant, ang Cebu Energy Development Corporation mohimo og pagpananom og mga kahoy sa kabukiran sa Sugbo aron pagtabang pagpalambo sa atong environment.