Can-asujan, Carcar, Cebu—Gikan sa akong gitungtongan nga bungtod, morang mga hulmigas tan-awon ang gatosan ka boluntaryo nga makugihong nanghipos sa mga gapnod ug ubang basura gikan sa Can-asujan Dam, sa tinubdan nga mga sapa ug sa naglibot nga kalasangan. Ang divers sa Navy nitidlom aron pag-ugkat sa basura nga niunlod na sa lawom nga dam. Mga sakop sa kapolisan nga gipangulohan ni PRO 7 Director Lani-o Nerez maoy niatraka sa mas baga nga mga kawayan ug mga gapnod nga hapit na mobuni sa sapa sa silingang barangay sa Caligngan.
Kabahin sila sa Kapamilya “Limpiyo Sapa” pagtimaan sa ika-13 nga anibersaryo sa DYLS 97.1 Lupig Sila.
* * *
Among kauban sa ABS-CBN nga si Junrey Nadela, kansang pamilya lumad nga taga Carcar, maoy nikumbinser namo pagtabang paglimpiyo sa Can-asujan Dam. Nakumbinser siya sa panginahanglan pagpahibawo sa katawhan sa hulga sa Can-asujan human sa tibuok adlaw nilang pamasol og tilapia sa dam uban sa iyang ig-agaw'ng si Rudy Nadela, nga nipahuway na sa iyang trabaho sa Manila aron motingob na pagpanguma dinhi.
Wa ko nila sultihi unsay nahitabo sa ilang pamasol. Apan mangahas ko pagpangagpas nga di daghan ang ilang kubit. Kay segun pang Diosdado Rosales, tagduma sa dam, busog nang mga tilapia sa abundang lumot nga di na sila molingi bisan unsa pay ipaon sa taga.
* * *
Si Rosales nga maoy direktor sa National Irrigation Administration (NIA) sa Sugbo nihulagway sa Can-asujan Dam nga madanihon alang sa lokal ug langyaw'ng mga turista. P5 ray pulta sa pipila ka cottages nga ilang gitukod. Gihangop ni Rosales ang laraw ni Mayor Patrick Barcenas sa Carcar pagtukod og swimming pool ug pag-ayo sa dan paingon sa dam aron mas daghang madani dinhi. Ang NIA magtukod sab og walking trails alang sa ganahang mokatkat ug molugsong sa mga bungtod ug lugot.
Ambot unsay imong gustong piknik. Apan ang kabugnaw ug kalab-as sa huyuhoy ug ang tin-aw ug timgas nga kanaas sa awas sa dam, samtang nagkaon ko’g putong balanghoy nga nabulit sa muscovado, nakahingpit na sa akong adlaw.
* * *
Ang labing dakong kapuslanan sa dam mao ang iyang dakong tampo pagpalambo sa kapin sa 700 ka ektaryang kahumayan ug mga utanon sa 12 ka barangay sa ubos nga nakapahimus sa patubig. Kay napugngan na man ang pinatuyangan nga pag-awas sa tubig, nidagko ug nilawom ang duha ka tinubdang sapa—ang Can-asujan ug Pondol—nga nakatabang sab sa panginabuhi sa mga molupyo sa ibabaw nga naagian sa mga sapa.
Gidasig ni Mayor Barcenas si Bob Malazarte, ang tagduma sa among Kapamilya Backyard Gardening Project, pagda sa mga eksperto sa organic farming dinhi aron madugangan pang kinaadman sa mga mag-uuma sa pagpalambo sa ilang kita ug kinaiyahan.
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com