Balabag

Dakong demalas ang mihampak sa mga motorista karon, ilabi na ang mga drayber sa taxi tungod sa padayong pagmahal sa gasolina unya gipadalidali pa gyud sila og pa-ilis sa ilang metro nga aduna nay resibo.

Na-shock ko nga nagtan-aw sa price board sa mga gasolinahan kagahapon tungod kay misaka na usab og piso ang matag litro sa mga produktong petrolyo.

Sa akong na-obserbahan, kada semana na nagpataas og presyo ang mga kompaniya sa petrolyo, butang nga angayan na gyud untang susihon sa mga hingtungdang ahensiya sa atong gobyerno.

Apan sama sa naandan, dili malauman ang pasalig sa mga ahensiya sa kagamhanan nga mosusi sa padayong pag-usab sa mga produktong petrolyo. Niadtong mitungtong sa P41.44 ang presyo sa unleaded, si Sec. Ralph Recto sa National Economic Development Authority (NEDA) mipasalig nga ukbon sa iyang buhatan ang libro sa mga higanteng kompaniya sa lana tungod sa pagtuo nga mipaburot sila sa presyo sa ilang mga produkto.

Misaka na lang og laing piso ang presyo, wala gihapoy NEDA nga mipahibalong nagsugod na sila og lili sa libro sa mga kompaniya sa lana.

Pun-an pa gyud niining bag-o apan gihulagway nga inamaw nga polisiya nga ang tanang mga taxi kinahanglang mo-isyu na og resibo sa mga pasahero, ang mga drayber ug mga operator intawon nagkabuang karon og gasto aron lang makakuha nianang taxi meter nga maka-isyu og resibo.

Maayo man lang unta kini alang niadtong mga operator nga klarong ginegosyo ang pagpadagan og daghang mga taxi unit.

Apan niadtong nanag-iya lang og usa o duha ka unit kang kansang kita igo lang ipakaon sa pamilya ug ipa-eskuwela sa mga anak, luoy intawon kaayo.

May higala ko nga nag-operate og usa lamang ka unit, nahapangkapangka karon og pangita asa siya og P7 mil aron kailisan ang iyang taxi meter aron maka-isyu na og resibo.

Angay untang tan-awon sa mga hingtungdang ahensiya, ilabi na ang Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) kining mga butanga. Apan sa akong tan-aw, kutob sa mga polisiya kung asa sila makakuwarta, ila lang gyud ipatuman.

Maayong masayod kining mga hingtungdang mga ahensiya nga ang ilang mga polisiya wala mahitukma sa atong sitwasyon karon.

Nagmahal pa ang gasolina ug krudo, tayming pa sa abli sa klase, unya hasion pa gyud niining taxi meter nga dunay resibo nga kinahanglang bayran og P7 mil aron makapataod.

Luoy intawon kaayo ang pordoy’ng mga drayber.

* * *

Mo-usa na ka tuig sukad nalunod ang MV Princess of the Stars nga mikalas og gatusan ka mga pasahero.

Samtang padayon ang pagpanubag sa tagdumala sa Sulpicio Lines Inc. sa ilang liability niadtong mga biktima ug mga tagtungod sa mga nanga-missing ug nangamatay sa pagkalunod sa ilang barko, nag-atubang gihapon sila og balabag pagpahiuli sa naandan nilang operasyon.

Sukad nga gi-review sa Maritime Industry Authority (Marina) ang safety measures sa SLI ug hangtod karon nga hapit na mosumad ang pagkalunod sa MV Princess of Stars, pakyas gihapon sila pagtuman sa mga rekisitos.

Dili hinuon ko mo-uban sa panawagan sa mga nabiktima sa pagkalunod sa barko aron iparebokar ang prangkisa sa SLI tungod sa maong kapakyasan, apan mao gyud kini ang posibleng mahitabo kun magpahinayhinay ang mga tagdumala sa SLI.

Kun nahinumdom kamo, ang Magsaysay Shipmanagement Inc. gikontrata sa SLI aron han-ayon ang safety code sa kompaniya alang sa passenger ug cargo operation niini.

Ang desktop review nga nahimo sa Magsaysay aron pagsuta kun nasunod ba sa SLI ang safety and quality management manuals nagsugod ba sa International Safety Management (ISM) Code 2002. Ang ISM maghatag og international standard alang sa luwas nga pagdumala ug operasyon sa barko, ilabi na sa pagpugong nga makadulot og polusyon sa kadagatan.

Apan ang Magsaysay dili ISM-certifying body. Kinahanglan ang Marina o accredited sa Marina nga certifying body ang duolon sa SLI aron masuta gyud ang katumanan niini sa safety management system nga gipangayo sa ISM Code.

Ang rekisitos sa Marina mag-agi og tulo ka ang-ang – Phase I, II ug III. Kun tinuod nga phase I lang ang natiwas sa SLI, maayo nga dili nila paabuton ang sumad sa pagkalunod sa MV Princess of the Stars, kinahanglang ila na kining sugdan og kumpleto.

Sa ako hinuong nahibaw-an gikan sa report sa usa nato ka correspondent, si Michael Go, bise presidente sa SLI, nagkanayon nga dili tinuod nga wala sila maglihok alang sa pagkumpleto sa gipangayong safety requirements sa Marina. Hangtod karon, nagpadayon ang ilang paglihok niini aron kumpletohon ang mga rekisitos.

Ang pagdumala og barko dili lalim. Daghan kaayo og bantayanan.

Apan kinahanglan gyud natong sundon ang mga rekisitos alang sa luwas nga biyahe sa dagat aron malikayan na nato ang susamang panghitabo sa Romblon nga mikalas og daghang kinabuhi.

Nagtuo hinuon ko nga makumpleto kini kun lihokon lang.