Angay ipasabot

Naglisud na sa pagbawi si Senador Manny Villar sa kaulaw nga iyang nahiaguman sa dihang nadiskubre ang “budget insertion” alang sa C-5 road project sa kauluhan nga adto pa gyud molagbas sa kayutaan nga gipanag-iya sa iyang pamilya.

Nasayop iyang pagtuo nga mahilom lang ang maong isyu sa dihang ang Ethics Committee sa Senado nga gipanguluhan ni Senador Panfilo Lacson mi-utingkay gyud niini ug mipagawas og kamanduan nga imbestigahon gyud kini sa maong komitiba.

Misamot pa gyud ang iyang kasuko sa dihang ang ubang mga senador nga mga “presidential wannabes” sama ni Senador Mar Roxas misuporta sa lakang pag-imbestigar sa maong isyu.

Nahapangka-pangka hinuon si Villar og pangrason nga gigamit ang komitiba ni Lacson sa mga presidential wannabes aron iduot siya pag-ayo. Tingale, nagtuo kini nga ang iyang taas nga rating sa survey maoy hinungdan nga giguba pag-ayo ang iyang kredibilidad.

Apan alang kanako, maayong utingkayon ang maong isyu. Adto na lang angay iyagyag ni Villar ang iyang mga explanation nganong nahitabo ang pagbutang og pundo sa tinuig nga budget sa proyektong napundohan na.

Tinuod nga wala pay nakakuwarta sa maong dautang buhat human ma-expose ni Lacson ang pag-insert og budget alang sa C-5 project. Apan usa kini ka buhat nga dili angay buhaton sa usa ka senador nga sama ni Villar, ilabi na nga ang proyekto nga gidoblehan og budget, adto magsubay sa kayutaan nga gipanag-iya sa iyang pamilya.

* * *

Angay ipasabot sa negosyanteng si Efrain Pelaez ang sulat gikan sa chairman sa Bigfoot Group of Companies sa Lapulapu city nga mihimakak sa pasangil nga ang kagamhanan sa Lapulapu nangayo og kuwarta aron mapadali ang accreditation niini sa Philippine Export Processing Zone niadtong 2005.

Mismo si Michael Glessner ang misulat ngadto ni Mayor Arturo Radaza niadtong Hunyo 28, 2008 ug nagkanayon nga ang estorya gituyo aron gub-on ang pagkatawo sa mayor.

Niay tipik sa sulat: “I can confirm that at no point in time were we approached by any representative of the city and asked to make illegitimate payments or grant favors of any sort. Any reports in the press at the time that speculated about that were based on hearsay which we usually do not comment.”

Ang kompaniya migasto og P110 milyones sa Phase 1 sa proyekto niini sa dakbayan sa Lapulapu nga naglangkob sa sound stage ug underwater shooting pool. Mibubo usab kini og P200 milyones alang sa bag-o niining estraktura sa site niini. Ingon niini ka dako sa natabang sa Bigfoot alang sa Lapulapu nga dili angay sakyan sa politika.

Gani, si Glessner nagkanayon sa iyang sulat nga magpadayon siya isip aktibong promoter sa Pilipinas, ilabi na sa Cebu ug Lapulapu isip maayo nga investment destination alang sa mga langyaw’ng mga negosyante.

Ngano usab kaha nga nagamit man ang Bigfoot sa panagsungi nilang Pelaez ug Radaza?

Ang mga computer nga gipang-apod-apod sa mga isla sama sa Caubian nga gibutang sa Caubian National High School, naggamit usab sa politika. Si Pelaez mikiha sa mayor kay lagi overprice ang P49 mil ang presyo matag usa ka computer nga naglakip sa lamesa ug bangko, headset, glass filter, keypad, mouse, UPS, AVR ug uban pa.

Ang prinsipal sa Caubian nagtuo nga ang maong mga computer nakatabang og dako sa standing sa maong tunghaan sa National Achievement Test (NAT) ug Regional Achievement Test (RAT) gikan sa ika-22 sa 2006 ngadto sa ikaduha sa NAT ug ikatulo sa RAT sa 2008.

Kun ikomparar kini sa computer nga napalit sa north district sa dakbayan sa Sugbo gikan sa pundo ni Kongresista Raul del Mar nga P100 mil matag unit, hapit katunga ang presyo. Makalibog lang kining Ombudsman nganong gibasura ang imbestigasyon sa P100 mil matag unit, samtang giseryoso og susi ang P49 mil matag unit.

Dili hinuon ko motuo nga tungod kini kay ang mipasaka og kaso kang Radaza mao ang Mactan Chamber of Commerce and Industry (MCCI) nga gipanguluhan ni Pelaez, nga usa ka accredited graft watch unit sa Ombudsman.

Makausa, gikuwestiyon ko ang kredibilidad ni Pelaez niining atong Tikdol tungod sa iyang pagpanggukod ni Radaza, apan takulahaw lamang mipahibalo nga modagan diay siya pagka-mayor.

Ang wala nako magustohi — maayong ako kining balikon – nagamit ang Ombudsman aron iduot ang ikaatbang sa eleksiyon.

Niadtong mga dakbayan nga sama sa Lapulapu nga naglantaw nga maka-train og mga tinun-an karon isip mga computer wizards sa umaabot, ayaw kamo kahadlok nga mo-invest tungod kay mosumbalik lamang sa dakbayan ang ekonomikanhong kaayohan pinaagi sa mahatag nga talento sa kabataan ugma damlag.

* * *

Dayag kaayo ang quarry activity sa lungsod sa Minglanilla nga sa akong pagtuo gipiyongpiyongan lang sa mga opisyal.

Pagkadaghang mga dumptruck nga anaa mag-agian sa karsada paingon sa Tubod Spring nga paingon sa barangay Manduang ug Cuanos. Ang maong karsada nga nasakop sa barangay Pakigne, sa akong nakita, wala gidesinyo aron kaagian og mga dagkong trak, apan pakyas ang mga opisyal sa barangay Pakigne pagbadlong sa mga quarry operators pagpaagi sa mga dagkong trak nga kargahan og mga balas ug graba diha sa maong karsada.

Duha ka isyu ang giduso sa mga residente sa maong lugar. Una, kun mangaguba ang mga karsada, andam ba manubag ang mga quarry operators? Ikaduha, aduna bay quarry concession ang operators?

Kuyaw kaayo nga bahaan ang mga sitio sa Pakigne nga duol sa Cuanos ug Manduang kun mahapay na ang mga bukid tungod sa nagpadayong pagpangubkob sa mga quarry operators diha sa Cuanos. Kuyaw usab maguba ang kasapaan sa Manduang kun pasagdan lang ang mga quarry operators nga mangubkob og balas sa sapa.

Una natong awhagon si Kapitan Armando Juezan sa Pakigne paghimo og lakang batok niini.