Mini nga mga whistle-blowers?

Gilusad sa Ombudsman, PNP ug NBI sa miaging Biyernes ang “oplan huli ka”, kampanya ni pagpanakop sa mga kurakot nga opisyal ug kawani sa gobiyerno.

Malampuson ang launching sa programa nga gidungan sa convention sa Ehem ug Aha ang anti-corruption network nga gipangulohan sa mga pari sa Society of Jesus. Ang Ehem ug Aha network nag-awhag ni sa katawhan nga aktibong makiglambigit sa “whistle-blowing” agi’g suporta sa kampanya batok sa korupsiyon.

Si Father Robert Alejo midasig sa katawhan labi pa kadtong mga dunay nahibaw-an o ba kaha apil gyud sa korupsiyon nga mogawas ug magsilbi nga whistle-blower. Pinaagi sa mga whistle-blower gilauman nga magmalampuson sab ang “ oplan huli ka.”

Apan alang nako bisan mawiwi pa ang baba sa mga anti-corruption group og panawag og whistle-blower di ni magmalampuson ang maong kampanya hangtud nga himuon sab sa gobiyerno ang obligasyon pagprotehir sa mga tistigo.

Usa sa mga nahimong whistle-blower mao si health undersecretary Jun Lozada kinsa usa sa mga nahimong lecturer atol sa kalihukan niadtong Biyernes. Matud ni Lozada nga isip usa ka whistle-blower kinahanglan nimo nga isakripisyo ang daghang mga butang.

Lakip niini ang imong siguridad, sa imong pamilya ug posibling lakip ang imong panginabuhian ug ang malinawon nimong pagpuyo uban sa imong pamilya. Kun ingon niini kalisod ang bugti sa usa ka whistle-blower, unsaon man pagkombinsir sa mga dunay nahibaw-an aron motistigo?

Hangtud nga dunay klarong programa ang atong gobyerno pagprotehir sa mga whistle-blower di gyud ta kapaabot og tinud-anay nga mga tistigo batok sa korupsiyon. Kanang mga tawo nga motistigo tungod kay way personal nga motibo gawas sa pagbulgar sa tinuod.

Kinsa may ganahan nga mogawas ug mag-whistle-blower kun ang gobiyerno di gani makahatag og proteksiyon. Way programa ang gobyerno nga moprotehir sa mga whistle-blower ug mosawo nila sa ilang panginahanglan sa higayon nga maapektuhan ang ilang panginabuhian.

Nahinumdom pa tingali ta sa nahitabo sa duha ka mga whistle-blower sa komitiba ni Kongresista Antonio Cuenco kaniadto. Sila si anhing Ananias Dy ug Bernard Liu nga mitistigo batok sa ilang mga agawon.

Unsa may nahitabo nila? Nawagtang sa trabaho ug maoy nabulit pagpanubag og kaso. Si Dy way swerte kay gipatay ug wa pa gyud hibaw-i hangtud karon kinsay responsabli.

Si Liu nabilanggo ug nakagawas naman tinuod apan wa say klarong panginabuhian kay way gihimo ang gobyerno human siya gipahimuslan. Kun mao ni’y ilang gidangatan, kinsa may ganahan nga mahiagom sab sa ilang gidangatan? Ang mahitabo kun duna may mga whistle-blower nga manggawas kini mini ug dunay personal nga interest.

Dinhi sa Sugbo dunay duha nga nangangkong mga whistle-blowers, sila si Cris Saavedra ug Efrain Pelaez. Apan samtang posibling nakatabang sila pagbulgar sa mga anomalosong transaksiyon, nisihag man sab ang personal nila nga mga motibo.

Si Saavedra posibling nasuko kay wa makuha ang mga kontrata sa mga proyektong iyang gipasanginlan nga anomaloso. Si Pelaez sa iyang bahin, abi nako og tininuod gyud sa iyang kampanya, apan karong bag-o misiwil ang iyang motibo human siya mopahibawo nga duna diay plano molansar pagkamayor.  

* * *

[email protected]