Namunga na gyud ang SRP

Samtang, alang kanatong tal nga Sugbuanon, nalipay pag-ayo niining development karon sa SRP, nga nagsugod nag pamunga, humot, tam-is ug himsog ra ba nga mga bunga, ang uban, atong gikasubo, nga medyo wa malipay kay di sila gusto nga kahatagan og credit si Mayor Tomas Osmeña.

Bida sad uy! Mga kaugmaran nga sama niini, unta atong ihikling ang mga political ug personal differences, ug ipatigbabaw ang kaayohan sa kinadaghanan.

Yuna pa, atong gigamit ang pulong “kinadaghanan”, ug dili “pinakadaghan,” kay ang “pinaka,” Tinagalog. Ambut ngano nga mao may gi-promote sa KBP ang Tagalog inay palamboon ang Cebuano. Dili na sila mogamit sa “labing gamay” o “kinagamyan” “Pinakagamay” na gyud.

Unya, moingon pa sila nga “human gidakop” o “human gipusil,” inay, “human dakpa” o “human pusila.” Tagadiin ba ni sila? Sugot ka ini, Mayor Sitoy? Anyway, ila kining katungod isip mga bantugang magsisibya.

Ug balik sa SRP, kining kaugmaran karon uban sa Filinvest, sinugdanan lamang kini, ug maoy atong mapaabot ang dugang pang mga dagkung negotiation, pagpamalit og luna sa maong dapit.

Nalipay kita nga taliwa sa atong giatubang karon nga global crises, apan, dinhi sa atong lalawigan ug dakbayan sa Sugbo, nagpadayon ang kaugmaran.

Sa ato nang nahisgutan dinhi, atong makita nga nagpadayon ang konstruksiyon sa Metro Cebu. Dihay higayon nga wa ko kapalit og semento (tulo ra god unta ka sako) kay nahutdan sa stock ang akong gipalitan.

Nahutdan og stock? Nagpasabot nga sige ang gamit sa semento, sige ang konstruksiyon. Nag-construction boom ang Cebu, taliwa sa global crises?

Kun motuyhakaw na ang mga dagkung edifice diha sa SRP, kun mamunga nag daghan, makaginhawa na tag luag kaayo. Nganong ikaguol man kini sa uban? Kalipay kini kanatong tanang Sugbuanon, regardless sa atong mga political leanings.

Nganong di man magka-see eye-to-eye ang lalawigan ug dakbayan sa Sugbo? Nganong naa man sila diha - aron pag-serve sa personal nilang mga intereses, o aron pag-alagad sa lungsod? Nganong di man gyud sila magkasabot, Dro?   

Nakalimtan, sinalikway

Ang MV Edago Expedition nalunod niadtong Mayo 15, 2008, usa ka buwan sa wa pang MV Princess of the Stars. Hagbay rang nahuman ang imbestigasyon sa pagkalunod sa Princess of the Stars. Napatuman na man ganing pipila ka rekomendasyon sa Special Board of Marine Inquiry. Apan hangtod karon, siyam ka buwan na human sa pagkalunod, wa pa mahitsura ang imbestigasyon sa pagkalunod sa Edago Expedition.

Nagpaabot ang Philippine Coastguard og lima ka buwan una ka-imbestigar sa trahedya. Apan igo rang gibuksan ang imbestigasyon niadtong Oktubre. Nga wa gani pasudli sa mga sakop sa media. Gihunong ang imbestigasyon human sa usa lang ka tigom. Wa pay klaro kanus-a ipadayon.

* * *

Ang patay’ng lawas sa mga pasahero ug mga tripulante sa Princess of the Stars nakit-an ug nailhan na. Salamat sa hiningusgang pagpangita sa nagkalainlaing mga buhatan sa nasudnon ug lokal nga kagamhanan. Ang mga tagtungod nabayran na sa Sulpicio Lines Inc. Ang wa ikasabot sa kompaniya nakapasaka na’g mga kaso sa hukmanan.

Apan ang 11 ka mga tripulante sa Edago Expedition nagpabiling missing. Ang testimoniya sa duha ka naluwas nga tripulante wa kahatag og katin-awan unsay ilang gidangatan. Ang mga tagtungod wa kadawat og hinabang gikan sa kagamhanan. O sa tag-iya sa barko, ang Edago Lighterage Philippines. Nipasangil nga wa magtagad ang kompaniya pagpangita sa ilang mga kapamilya.

* * *

Pagkalunod sa Princess of the Stars, paspas pa sa kilat ang kagamhanan nga nisuspenso sa biyahe sa tanang barko sa Sulpicio. Gisiging-siging sang kompaniya sa nagkalainlaing mga buhatan sa kagamhanan tungod sa gipasangil nga daghang kalapasan.

Mas palaran ang Edago Lighterage. Wa pugngi ang pagbiyahe sa nahibilin nilang barko-ang MV Edago Excellence. Wa say nisiging-siging sa kompaniya. Bisan sa pag-angkon sa tag-iya, si Atty. Edemerito Ang Gobongseng, nga nihupas nang insurance sa Edago Expedition ingon man ang mga kontrata sa pipila ka tripulante sa wa pa malunod ang barko.

* * *

Mora’g gisilian ang kagamhanan pag-atiman sa mga biktima sa pagkalunod sa Princess of the Stars. Kay nabaniog sa tibuok kalibotan ang makalilisang nga katalagman. Apan nabantang ang tinuoray’ng bulok sa kagamhanan sa mas unang pagkalunod sa Edago Expedition. Tingali kay 11 ray missing, way congressional inquiry ug wa mahatagi og samang pagtagad sa mga sakop sa media.

Apan ang mga tripulante sa Edago Expedition managsama ra’g katungod sa ilang mga katugbang sa Princess of the Stars. Ang pagbangotan sa ilang mga tagtungod, sa pagminatay sa mga kapamilya sa mga tripulante sa mas dakong barko, angay sang patalinghugan. Labaw sa tanan, ang mga balaod pagpanalipod sa mga kinabuhi ug kabtangan sa kadagatan angay’ng ipatigbabaw. Ma-Sulpicio o ma-Edago man. Nabaniog man sa nagkalainlaing kanasuran. O gilamoy lang sa bangis nga kadagatan sa kasadpang Kabisay-an.

* * *

Email: [email protected]