Ang paglaslas sa Flying V og P3 sa matag litro sa ilang mga produkto sa lana makadugang sa kasibaw sa pagsaway batok sa higanteng mga kompaniya sa lana nga padayong nagpaugat sa taphaw ug tihik nilang us-os atubangan sa kalit ug dakong pagtidlom sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan.
Sa labing uwahing subay, natagak ngadto sa $73 matag baril ang presyo sa lana. Nga sobra na sa katunga ang pagsawom gikan sa labing taas nga presyo nga $147 matag baril niadtong Hulyo ning tuiga. Siyaro kun di lang gihapon dutlan sa kauwaw ang pagpabaga ug pagpapating sa Petron, Shell ug Chevron (kanhi Caltex).
* * *
Ang kinaham nga lusot sa mga kompaniya sa lana mao nga di sila makapatuman og tiningob ug mas dako nga paglaslas sa presyo kay anam-anam ang usbaw sa presyo nga ilang gipatuman niadtong mga buwan nga nagsige pa og katkat sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan. Ikaduhang kinaham nilang lusot mao nga baleg duha ka buwan ang ilang imbentaryo maong di dayon sila makapahimus sa mas dakong pag-us-os sa presyo.
Ang wa nila angkona mao nga ang panagana nanukad sa kabalaka nga kasamtangan lang ang kaluya sa patigayon sa lana sa merkado sa kalibotan. Nga tingalig mokalit lang pagtimbakuwas ang presyo ug maglisod na sila pagbawi. Mora gyong may kaikog silang nipasaka sa presyo sa nangaging mga higayon.
* * *
Lain nga di mahitabong angkunon sa mga kompaniya sa lana mao ang kahakog sa way kinutobang pagpaburot sa ilang ginansiya maoy labing dakong babag nganong wa gyod mahimong gawasnon ug makiangayon ang patigayon sa lana dinhi sa ato.
Ang bisan unsang us-os sa presyo sa merkado sa kalibotan di gyod nila tumbasan og samang us-os sa lokal nga merkado. Kanunay gyong binlan og bangil sa kahigayonan nga mobalik pagsaka ang presyo. Ang kabos nga mga konsumidor mao gyo’y kanunay’ng mabiyaan nga magkupot sa basiyo nga buyot.
* * *
Bisan sa tanang panghudlat sa kagamhanan pag-apiki sa mga kompaniya sa lana kun di nila padak-an ang laslas sa presyo, nahibawo na tang tanan nga salida lang ning atong nakit-an. Ubos sa Oil Deregulation Law, gawasnon ang mga kompaniya sa lana pagpadayon pagpahamtang sa mas taas nga presyo bisan pa kun motugkad na sa yuta ang presyo sa merkado sa kalibotan.
Apan kitang mga konsumidor di hingpit nga inutil. Kitay nagbuhi sa higante nga mga kompaniya sa lana. Kitay nagpili sa mga tagduma sa kagamhanan. Kitay magbuot tugotan ba nga magpadayon ang ilang pagpahimus ug pagdaugdaog nato. O butangan na og kinutoban ang atong mga pag-antos. Pabilin ba ta nga mangiyugpos? O magsugod na pagpakabana? Padayon ba ta nga mag-unay? O mopalig-on na sa atong panaghiusa?
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com