Gisusi karon sa Commission on Human Rights ang nahitabong engkuwentro sa nakalabay’ng semana tali sa kasundalohan ug New Peoples’ Army didto sa Dauin, Negros Oriental diin pipila sa namatay gikan dinhi sa Sugbo.
Ang imbestigasyon sa CHR naggumikan sa panawagan sa nagkalainlaing grupo, ilabina niadtong mga militante, tungod sa ilang pagduda sa sirkumstansiya sa maong panghitabo.
Gani si Cebu Provincial Board Member Victor Maambong mipasaka’g mosyon sa PB alang sa CHR pagpahigayon og imbestigasyon sa maong engkuwentro. Nagduda si Maambong kun tinuod ba ang maong kumbati tali sa military ug NPA tungod kay adunay mipadayag nga kadtong mga biktima gikan sa Sugbo niadto lamang sa Negros Oriental alang sa usa ka medical mission.
Daan nang nagduda ang mga militante, ingon man ang mga pamilya sa mga namatay sa maong engkuwentro, kun tinuod ba gayud ang maong hitabo didto sa Negros Oriental.
Hinuon gisalikway sa Central Command ang pagduda sa katinuod sa maong engkuwentro.
Usa sa mga namatay sa maong insidente mao si Rachelle Mae Palang, ang 21 anyos nga nurse kinsa lumulupyo sa lungsod sa Consolacian, Cebu. Daghan ang nanghinayang sa iyang kamatayon tungod sa iyang kabatan-on.
Matud sa militar, sakop gayud sa rebelde’ng komunista ni Palang. Matud niini nga atol sa maong engkwentro, nagkupot pa og armas ang maong Cebuana.
Hinuon dili usab dayon kita mokondenar sa militar mahitungod sa katinuod sa maong insidente. Ato usab nga hinumduman nga adunay nakuha’ng daghang armas ug mga subersibong dokumento ang mga sundalo human sa giingong madugoong engkwentro.
Dili usab nato basta nga isalikway na lamang kanang mga ebidensiya isip pagpamatuod sa maong engkwentro. Dili siguro magtumo-tumo ang militar aron lamang pagtabon sa kamatuoran. Dilil siguro ingon niana ang strategy sa military aron lamang pagkuha sa suporta sa masa.
Apan kun namakak gayud ang militar mahitungod sa unsa gayud ang matuod atol sa maong insidente, usa kini ka dakong sagpa sa kampanya sa kagamhanan pagdani sa katawhan sa kabukiran ngadto sa sabakan sa balaud sa pagpakigkumbati niini sa komunismo.
Sa iyang pagkamatay, namatay usab ang mga pangandoy ni Palang sa iyang kinabuhi alang sa usa ka maayong kaugmaon. Namatay usab ang pangandoy sa iyang pamilya, ilabina sa iyang mga ginikanan, nga makakita kaniya nga magmalampuson sa iyang kinabuhi.
Hinuon ang pamilya ug kahigalaan ni Palang wala nahibalo kun sakop ba gayud siya sa underground movement o sa unsa mga walho’ng grupo. Buotan siya nga pagkaanak ug kugihan sa iyang pag-eskwela. Gani bag-o lamang kining nakapasar sa nursing board examination
Sa wala pa ang maong engkuwentro, nananghid si Palang sa iyang ginikanan nga moadto sa Negros Oriental alang sa medical mission. Apan nahikurat na lamang sila ug ang iyang mga higala paggawas sa taho nga usa siya sa namatay atol sa engkwentro sa military ug mga rebelde.
Apan kahibulongan usab ngano nga miadto lamang sa Negros Oriental nga nag-inusara si Palang nga medical mission man unta ang iyang adtoan. Ug kun tinuod nga medical mission, dili ba grupo gayud ang moadto sa usa ka medical mission sa mga hilit nga lugar inubanan sa mga otoridad.
Hinuon taliwala niining makaduda niyang kamatayon, ang iyang gidangatan magsilbi usab nga leksiyon sa kabatan-onan nga adunay impluwensiya sa walhong idelohiya. Kun gusto kamo og politikanhong kausaban, hinaut unta nga dili ninyo ipaagi sa armadong pakigbisog.
Wala man siguroy dautan kun ipaagi ninyo ang inyong kawsa sa demonstrasyon sa kadalanan. Apan usa ka hiwi nga kawsa ug supak sa balaud kun mosagop kamo sa armadong pakigbisog. Wala kamoy maani niini gumikan kay wala kini maayong idulot sa inyong kaugmaon.
* * *
Ipdala inyong reaksyon sa yacilam@yahoo.com