Olympic sa China

Human sa dugay-dugay nga katuigan sa pagtago sa ilang kalambuan ug pagpadangat sa mensahe sa ilang kagamhanan, ang Olympic games ang naka-ingon sa pormal nga pagbukas sa China sa tibuok kalibutan. Su’d sa kapin duha ka oras nga ‘opening ceremony’ sa labing gipaabot, gika-intapan ug gidugokan nga ‘sports event’ sa kalibutan, gipakita sa China unsa ni kagamhanan itandi sa ubang mga nag-unang nasud sa kalibutan karon. Ang pasundayag sa semana didto sa Beijing, maoy buhing saksi gi-unsa pag-preserbar sa China ang iyang labing karaan nga sibilisasyon ug labing bag-ong teknolohiya. Atubangan sa mga lider sa kalibutan, di’ lang panaghi-usa ang hatud sa China atol sa Olympics apan ang tataw nga mensahe nga wa’y nasud nga magpasagad o mosuway sa pag-daog-daog kanila tungod kay ila nang gihambin karon ang lig-ong ekonomiya, utokan nga mga tawo ug banggi-itang mga lider.

Kapin sa kuatro sientos milyones dolyares ang gigasto sa China atol sa pagbukas sa labing gipaabot nga kalihukan sa sport sa tibuok kalibutan. Ug bisan sa mga kontrobersiyang nasugatan atol sa mga preparasyon, wa’ sipyata sa China ang kalibutan tungod kay gipamatud-an ining gawas sa may labing dakong populasyon nga nasud sa kalibutan, di’ mabangbang ug masukod ang abilidad sa ilang mga tawo ug labaw pang di’ pwedeng katupngan ang ilang teknolohiya. Ang Olympics maoy tubag sa dugay nang mga pagduda nga ang China ang labing adunahan ug gamhanang nasud karon. Tungod sa maong sport, gipamatud-an sa China nga di’ sila ang ‘sleeping giant’ apan nasud nga nahigmata na sa kalambuan.

Apan luyo sa mga pagdayeg sa usa sa labing lig-on nga kaabag sa atong nasud sa ekonomiya, gisagpa ang China sa labing dakong isyu sa pagpangga sa kinaiyahan. Pipila ka buwan gikan sa preparasyon hangtud na sa pormal nga pagbukas sa kalihukan, naputos ang China sa labing baga nga polusyon nga nagpamatu-od nga usa ka adunahang nasud, palpak di’ lang sa pagrespeto sa kagawasan sa iyang mga tawo apan lakip na sa pagpagawas sa labing bagang aso nga hatud sa polusyon. Kung kanus-a nahimong sentro sa panan-aw sa kalibutan ang usa ka nasud nga kaniadto nagkamang sa kalisud ug ingon sa wa’y hunong nga panagbangi, karon nahimong hanap ang panan-aw sa kalibutan sa China tungod sa tumang pagpabaya ini sa kalikupan. Ang Olympics maoy nibukas di’ lang sa potensyal sa mao nga nasud apan lakip na sa ka-iresponsable ini sa pagpanalipod sa kina-iyahan.

Tungod sa maong sport event, di’ lang ang kaadunahan sa maong nasud ang nakit-an sa kalibutan apan lakip na ang mga isyu sa pagpanlupig sa tawhanong katungod nga gipasangil sa Tibet sa China. Wa’ makalingkawas ang China sa mga pagsaway pinaagi sa sunod-sunod nga protesta di’ lang sa maong bahin sa kalibutan apan lakip na dinhi sa Sugbu. Wa’ gibaliwa’ sa mga lider sa kalibutan, labi na sa presidente sa Amerika nga nanawagan nga hatagan og solusyon ang mga reklamong gipadangat batok sa China. Tungod sa maong mga insidente, nagsagol nga garbo ug uwaw ang nasinati karon sa nasud nga maoy sentro sa pagtan-aw sa kalibutan.

Gawas sa tema sa Olympics nga panaghi-usa sa mga nasud sa kalibutan, wa’ sab makalusot sa pagbatikos ug pagduda ang presensya sa kapin otsenta ka mga lider nga nitambong sa pagbukas sa gikahinaman nga sports event. Kung ang uban niadto sa China aron pag-suporta sa ilang mga atleta, adunay uban nga wa’ gisipyat ang kahigayonan nga makigtigum sa mga negosyanteng Intsik aron mobubo og puhunan sa ubang mga nasud. Ug usa na ini si Presidente Arroyo nga nakighimamat, di’ lang sa mga dagkong opisyal sa China, apan sa mga negosyante nga buot mobuhos sa ilang pohunan dinhi sa ato. Karon palang, gikaliguan na og mga pagsaway ang presensya sa presidente sa usa ka nasud nga maoy gigikanan sa wa’ pa matapos nga isyu sa ZTE NBN deal. Nabalaka ang uban nga basin lain na sang kwestyonableng transaksyon ang gisudlan sa gobiyerno sa Pilipinas.

Apan bisan pa sa mga nagkadaiyang isyu nga gibuhos ug sa pagbisita sa mga lider sa mga nasud sa kalibutan sa higanteng nasud nga China, usa ka dakong dungog gihapon nato dinhi sa Asya ang maong sports event. Molungtad og dise siete ka adlaw ang Olympics uban ang panghinaot nga mas malungtaron untang panaghi-usa ang motumaw ug di’ lang kutob sa sikat nga ‘birds nest’ ang pagtambayayong sa mga atleta ug sa mga lider.