Ang negosyo sa edukasyon

Gimandoan ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo ang Commission on Higher Education sa paghunong sa umento sa matrikula sa mga State Colleges and Universities aron maminusan ang gidaghanon sa mga tinun-an sa kolehiyo nga makaundang sa pagtungha tungod sa ka mahal na sa matrikula. Miapilar usab ang pangulo ngadto sa mga tag-iya og mga pribadong tunghaan sa dili lang una pagpatuman og umento sa ilang matrikula niining umaabot nga pagbukas sa saring. Apan uwahi na ang maong apila tungod kay dinhi sa Central Visayas naaprobahan na sa Commission on Higher Education ang gipangayong umento sa ilang matrikula.

Si Dante Cabunilas, Education Supervisor sa CHED-7 miingon nga 26 ka mga tunghaan, 19 niini ang naa sa Sugbo ug 7 sa mga probinsiya sa Central Visayas ang mopatuman sa umento og 3 ngadto sa 16 porsiyento sa ilang matrikula bisan pa man sa apila ni Pangulong Arroyo.

Mao na ni epekto sa edukasyon sa Pilipinas nga ginegosyo. Ang pangulo di makapaabot sa mga tag-iya og tunghaan nga mosanong sa iyang apila tungod kay makapahugno kini sa ilang negosyo ug makapaminus sa ilang ginansiya.     

Ang Education Act ni Pangulong Marcos kaniadtong tuig 1982 maoy nagtugot sa mga pribadong tunghaan nga makapaumento sa ilang matrikula para sa ilang operasyon. Segun sa maong balaod, ang 70 porsiyento sa umento mopaingon ngadto sa umento sa suholan sa mga magtutudlo ug ubang empleyado, 20 porsiyento ang alang sa pagpalambo sa kahimanan sa tunghaan ug ang 10 porsiyento alang sa tag-iya. Apan sa tan-aw ninyo gituman ba kini sa mga nanag-iya og pribadong mga tunghaan?              

Sakto si Fr. Dionisio Miranda,umaabot nga presidente sa University of San Carlos nga ang dili pag-umento sa matrikula sa tunghaan usa ka butang nga dili sila lang ang makabuot tungod kay daghan ang maapektohan niini. Anaa ang mga magtutudlo, non-teaching personnel ug mga tinun-an nga nagsalig sa umento sa matrikula alang sa umento sa ilang suhulan ug mga tinun-an nga nagpaabot og mga maayong kahimanan nga ilang magamit sa ilang pagtoon. Pero tinood ba nga nadawat ug napahimudsan nila ang umento sa matrikula?         

Sa mga nakadawat gayod sa benepisyo sa matrikula bililhon alang kanila ang umento niini, apan wa kini bili alang niadtong bisan sa damgo lamang wa gayod makadawat niini.