Hulga sa Asean

Karon palang gibutyag na sa Secretary of National Defense, Norberto Gonzales nga nagplano na pagsulod sa Sugbo ang mga sakop sa nagkadaiyang rebeldeng grupo aron mohimo og kagubot atol sa ASEAN Summit. Makalilisang kung buot huna-hunaon ang posibleng pagpangatake sa mga rebelde atol sa labing dakong tigum nga pagahimuon dinhi sa Sugbo.

Nagpabiling dakong hagit alang sa otoridad ug sa mga Sugbuanon unsaon pagpakgang ang mga dautang plano sa mga rebelde o mga terorista samtang wala pa mapahigayon ang dakong tigum kung diin dise siyete ka mga heads of state ug libuan ka mga delegado ang moabot sa Sugbo aron pagsalmot sa maong tigum. Sulod sa maong higayon mabutang sa mapa ang Sugbo sa tibuok kalibutan. Hinungdan nga importante nga luwas ang mga delegado ug ang tibuok Sugbo.

Apan kung unsa ka andam ug alerto ang mga pulis, militar ug mga opisyal sa gobyerno mao usab siguro ka alerto ang mga grupo nga nagplano na og dautan atol sa summit. Ang pangutana nalang karon kung may igo bang katakos ang mga sakop sa gobyerno nga dili malutsan sa mga tawo nga posibleng nauna pa sa pagplano unsaon pag-atake ug paggubot ang ASEAN summit.

Ang mas nakapaalarma alang nako mao nga adunay mga Sugbuanon nga wala pa hingpit makahibawo kung unsa ang ASEAN summit ug ang mga pangutana nga nagduwa sa ilang mga huna-huna. Unsay mahitabo sulod sa upat ka adlaw nga tigum? Kinsa ug asa gikan ang mga delegado nga moabot dinhi? Unsa ka mahinungdanon ang siguridad atol sa maong mga adlaw? Sa unsa nga paagi makatabang ang mga simpleng molupyo sa Sugbo alang sa malampusong ASEAN summit? Ug unsa ang maayong epektong hatud unya sa summit alang sa usa ka ordinaryong "Juan dela Cruz".

Ang media maoy nangahas sa pagpadangat og mga mahinungdanong impormasyon mahitungod sa summit. Apan pipila lang ba ka porsiyento sa mga tawo ang motan-aw og balita sa telebisyon, maminaw og radyo o mobasa og mantalaan. Dili man gani igo ang oras aron ipadangat ang mga impormasyon mahitungod sa summit. Angayan siguro nga tan-awon sa otoridad kung unsay labing epektibong paagi pagpukaw sa kooperasyon sa katawhan alang sa malampusong tigum. Mas maayo siguro kung may grupo nga motutok unsa-on pagpasabot sa publiko sa labing gipangandaman nga tigum ning tuiga.

Kung mosuroy ka sa Sugbo ug makighinabi sa mga simpleng molupyo, pila lang ba kanila ang may nahibaw-an kabahin sa ASEAN? Sa dili pa ang summit, mas maayo siguro kung palig-onon sa otoridad ug sa mga opisyal sa gobyerno ang mga komunidad ug mga residente. Unsaon man pagpadangat sa mga tawo og impormasyon kabahin sa siguridad ug mga kadudahang mga tawo sa ilang mga dapit kung wa silay lapad nga hibawo kabahin sa summit. Nagtuo ko nga dili sayon ang pagkuha og impormasyon gikan sa katawhan kung wala sila mahibawo unsa-on pagpadangat ngadto sa otoridad, unsaon pagtan-aw sa usa ka tawo nga may kadudahang lihok ug unsa ang implikasyon sa siguridad sa kinabuhi ug panginabuhian sa mga Sugboanon? Angayan siguro nga sugdan ang tigum-tigum diha sa mga barangay uban ang mga lokal nga opisyal ug representante gikan sa kapulisan ug military. Sa maong paagi dili na siguro kinahanglan ang secret marshal nga maoy gisugyot karon sa otoridad. Mismo ang mga tawo sa barangay makatabang sa siguridad sa ilang tagsa tagsa ka mga dapit kung may igo silang impormasyon kabahin sa pagkatawo sa mga hulga sa summit.

Ang ASEAN summit maoy gituhuang mobukas og lapad nga pultahan sa kalambuan alang sa Sugbo ug sa tibuok nasud. Sulod sa maong mga adlaw, hisgutan ang Sugbo sa nagkadaiyang media outfit sa tibuok kalibutan. Angayan nga ang mga maayong punto lang ang mogawas ug dili ang mga bati nga makadaot sa Sugbo ug sa ekonomiya ini. Kung palpak ang paghatag og impormasyon sa mga tawo, sama ra nga gihimo silang hulga sa nagsingabot nga dakong tigum sa Sugbo.