Hulga sa kalibutan, hulga sa kaugalingon

Dili ko halos makatu-o nga adunay mga guwardya sa mga dagkong tindahan sa Sugbo nga may gipiling tawo nga ilang ipa-ubos sa security check sa pagsu'd sa tindahan. Kung ang uban nalangay sa paglinya ug pagpa-abot nga tan-awon ang ilang mga bitbit nga gamit, adunay ubang guwardya nga dili gani halos tan-awon ang mga gamit sa uban tungod kay kaila o diba kaha dili kadudahan ang mga nawong.

Usa ko sa mga tawong nakasinati sa maong klaseng mga sikyu sa usa sa mga malls sa Sugbo. Namasin ko nga suki nakong tigtan-aw sa Maayong Buntag Kapamilya (akong morning show sa ABS-CBN kauban si Angela Calina), ang maong guwardya tungod kay gawas sa iyang pahiyom ug patutok sa akong nawong, iya paman kung gipangumusta. Nalipay ko nga nagu-ol sa maong kasinatian. Nalipay ko tungod kay mga sikyu nga sama niya nga may igong panahon sa pagtan-aw sa telebisyon ug pagtratar sa akong show nga parte sa iyang adlaw. Apan nasubo ko tungod kay wa ko niya ilakip sa mga tawo nga iyang gikapkapan sa pagsud sa maong dakong "department store".

Siguro dili lang ang nakatagamtam sa maong pagtratar sa mga guwardya. Karong mas gipahugtan ang siguridad sa mga pampubliko nga mga lugar, dili makiangayon ang maong pagpaubos sa security check sa mga sikyu. Posibleng aduna pay mga tawong ka-ila sa maong security guard nga dili na niya ipa-ubos sab sa pagkapkap o inspeksyon. Dako usab ang posibilidad nga may mga tawo nga limpyo o disente ang panagway nga dili sab inspeksyonon ang ilang mga butang.

Adunay kalabutan ang tanan sa isyu sa terorismo. Karong gipahugtan ang seguridad sa mga pampublikong lugar sama sa mga bus terminal, airport, tunghaan, simbahan ug mga department store, nanghinaot ang kadaghanan nga way gipiling tawo ang mga security guard sa pagpahigayon sa inspeksyon. Kung mismo sa mga malls may gipiling tawo ang mga sikyu, dili halayo nga may mga tawo sab nga gipaikyas ang mga guwardya sa ilang security check diha sa mga tunghaan, tugpahanan ug terminal.

Nabutang sa delikado ang kahimtang sa nasud karon tungod sa bag-ong hulga sa terorismo nga nagsugod sa pagkabisto sa ilang operasyon didto sa tugpahanan sa London, England. Tungod kay lanog ug hingpit ang kampanya sa Pilipinas batok sa terorismo, nabutang sa dakong hulga ang nasud. Gawas pa, dinhi sa nasud partikular sa Mindanao, giingong nagbansay-bansay ang mga utok sa terorismo sa kalibutan. Su'd sa duha ka dekada nga plano ug pagbansay-bansay, dako ang nahimong papel sa mga lugar sa Mindanao ug sa grupong Abu Sayyaf. Gani nigawas sa "intelligence report" nga dinhi pa sa Sugbo nag-stop-over ang usa sa mga banggiitang bomber sa teroristang grupo niadtong 1994 hangtud masikop didto sa Estados Unidos human ang 9/ 11 attack.

Apan giangkon ni Presidente Arroyo, atol sa iyang pagbisita sa Sugbo niadtong miaging semana nga dili magakos sa nasud ang pagpanalipod gikan sa mga terorista. Hinungdan nga mas gikinahanglan ang kooperasyon gikan sa publiko labi na sa mga guwardya sa mga publikong lugar. Ang nakapait, adunay uban nga wala magtagad sa ilang trabaho ug dili seryoso sa pagpahigayon sa "security check".

Kung nahimo sa mga tugpahanan nga mopalit ug mga x-ray machines aron sa pagtan-aw sa mga gamit nga gibitbit sa mga pasahero, nganong dili man mobutang ug mga susamang kahimanan ang mga malls o department stores sa ilang mga pultahan aron sa pagsigurong walay makalusot nga bomba og hinagiban. Kon o galing ipatuman ang bag-ong mga kahimanan sa siguridad diha sa mga dagkong tindahan, dako ang akong pagtuo nga dili na mahadlok ang mga tawo sa pagsuroy sa maong mga dapit ug dili maapektuhan ang dagan sa negosyo.

Ang hulga sa terorismo sa tibu-ok kalibutan, hulga sa matag usa kanato. Kung ang gobiyerno nihimo na sa ilang katungdanan sa pagsanta sa maong mga hulga, mas labing maayo kung himu-on usab sa matag usa ang ilang katungod sa pagpanalipod. Kalinaw ang tumong sa mga tawo nga nagpuyo sa kahayag ug ang mga tawo nga dili magpakabana sa siguridad, sama ra tu-a pusta sa mga terorista.