Tax evasion ug smuggling

Mao kini ang dakung suliran sa nasud bahin sa panalapi. Nga kon mobayad lang sa husto ang mga dagkung patigayon ug taxpayer, ug kon wagtangon sa hingpit ang smuggling, waa na unta kinahanglana pa ang mga dugang buluhisan sama sa evat.

Sa daghang higayon si Finance Secretary Margarito Teves mimando paggukod sa mga tax evader ug mga smuggler, apan, medyo waay naminaw sa maong mga order. Busa, padayon, without letup ang tax evasion ug smuggling sa atong nasud. Ngano man ni? Nganong di man gyud masakpan ang mga smuggler? Ngano nga ang mga artista ra man nga midapig kang FPJ ang gipasakaag sumbong sa tax evasion? Kanang mga dagkung patigayon sa Makati, ug sa tibuok nasud, nagbayad kaha na sila sa husto gyud nga buhis?

Sa iyang column, si kanhi Senador Ernie Maceda miingon nga ang department of finance mismo nibutyag nga mga 130 bilyones ka pesos ang mawala matag tuig gumikan sa smuggling. Ka daghang kwarta ini. Kon duna lay honest effort ang atong kagamhanan pag-eradicate sa smuggling, waa na unta kinahanglana pa ang 12% nga evat. Di ba, Dro?

Unya, ang World Bank mitaho nga kono adunay balig 13 bilyones ka dolyar nga diperensiya sa aktuwal nga nisulod nga mga produkto nganhi sa nasud kay sa record sa atong bureau of customs. Sa ato pa, balig 675 bilyones ka pesos ang na-smuggled nganhi sa atong nasud.

Sa ato nang giingon, kon makolekta lang nato ang hustong buhis, ug kon wagtangon for good ang smuggling, hayahay unta kaayo ang atong nasud ug di na unta magbaguod bug-at kaayo nga buhis ang daan nag-baguod nga Pinoy.

Ang international community nalipay sa e-vat, at the expense sa ordinary Pinoy in the street. Hinoon, waa man lang ni tagda sa mapasagarong Pinoy … basta, makakita lang sa mga entertainment sa TV, ug makadaug og pila ka libo ka pesos, hayahay na ang ilang kabutang, kontento na. Bahala nag nagkaguliyang na ning atong ekonomiya.