Proclamation No. 1017 wala na kinahanglana

Wala na kinahanglana ang Proclamation No. 1017. Busa, angayan na kini libkason aron maundang na ang pagkakugangkugang sa mga tawo nunot nianang maong proklamasyon nga nagbutang sa nasud sa walay hinungdang state of national emergency.

Kadudahan na kaayo ang kagamhanan ni Pres. Gloria Arroyo niining panahona nga bisan tataw nang mibugnaw ang politikanhong sitwasyon - gikan sa naghaguros nga pag-agi sa ika-20 nga kasaulogan sa Edsa people power -- padayon gihapon nga gipatuman ang proklamasyon.

Gikasuhan na sa miaging adlaw silang kanhi Senador Gregorio Honasan, mga giilang walhon nga Kongresista, ug daghan pang personalidad nga giisip sa Malacañang nga kontra sa kagamhanan.

Wala nay kisaw ni mga ginagmay'ng lihok sa habig sa mga "military adventurists" ug pulos panghimakak habig sa oposisyon nga may plano silang pakulbon ang gobyerno.

Unya, ang Catholic Bishops Conference of the Philippines (CBCP) hilom pa sa nangamatay atol sa kagubot sa kauluhan niadtong pagsaulog sa kasumaran sa Edsa 1.

Unsa pa may rason nga ipadayon og patuman ang state of national emergency?

* * *

BALAOD. Mura og wala matun-i pag-ayo sa mga "utokan" sa Malacañang ang paggamit nila sa duha ka probisyon sa Konstitusyon pagpakanaog sa Proclamation No. 1017.

Samtang gihatagan og gahum sa 1987 nga Konstitusyon ang presidente pagtawag kun gikinahanglan sa armadong kusog pagpukan sa kagubot ug pagpugong sa rebelyon (Section 18, Article VII), sayop ang pagdeklarar og state of national emergency.

Ang bugtong "grounds" pagtawag sa Armed Forces of the Philippines mao ang "lawless violence, invasion or rebellion. Samtang ang grounds pagsuspenso sa prebilihiyo sa writ of habeas corpus o pagdeklarar og martial law mao ang invasion o rebellion. Wala niining tanan ang nahimong grounds sa pagdeklarar ni Arroyo sa state of national emergency.

Ang Section 17 nagkanayon: "In times of national emergency, when the public interest so requires, the State may, during the emergency and under reasonable terms prescribed by it, temporarily take over or direct the operation of any privately-owned public utility or business affected with public interest."

Tutoki pag-ayo ang gibadlisan nga "the State may" nga pulong. Ang buot pasabot niana ang gobyerno mismo dili lang kay ang presidente. Sa ato pa, kinahanglang ang Kongreso maoy mohatag og gahum sa presidente nga modeklarar og state of national emergency o martial law.

Migawas karon nga nagbuotbuot lang ang presidente pagdeklarar og state of national emergency nga walay pagtugot sa Kongreso.

Usa pa, unsa may lawless violence nga gibasehan sa Malacañang? Kanang mga rally nga dali ra kaayong hadlokon og water cannon?

Nahadlok gyud si Arroyo sa mga personalidad sa oposisyon sama ni kanhi Presidente Corazon Aquino, kanhi Bise Presidente Teofisto Guingona ug daghan pa nga maayo kaayo mogitik sa utok sa katawhan pag-alsa batok sa kagamhanan.

Nakuyawan lang ang Malacañang basin og mosaler ang oposisyon ug mo-uban na sa pikas si kanhi Presidente Fidel Ramos kay kun mao na kini ang motingog, hapay ang Armed Forces mo-uban kun asa iyang tingog.

Sa laktod, "paranoid" lang si Arroyo ug iyang mga alalay diha sa iyang palasyo.

* * *

ULAHI NA. Adunay grupo sa mga abogado nga mikuwestiyon sa legalidad sa Proclamation No. 1017 ni Pres. Arroyo didto sa Korte Suprema.

Kun dili kini resolbahon dayon sa mga mahistrado sa labing taas nga korte sa nasud, mahimo na unya kining "moot and academic" ang pagpaminaw sa merito niini sa higayon nga libkason sa presidente ang deklarasyon.

Unsa pa man nga legalidad ang estoryahan kabahin sa maong proklamasyon kun gilibkas na kini.

Hinuon, adunay mga desisyon ang Korte Suprema nga bisan moot and academic na ang pagtuki sa kaso, mopagawas gihapon sila og desisyon aron adunay 'jurisprudence' kabahin sa isyu ug aron pag-edukar sa Bench and Bar (mga huwes ug mga abogado).

Adunay mga kaso nga magdumili na gyud pagdesisyon ang Korte Suprema. Sama sa kasong habeas corpus kun na-release na ang tawong mipetisyon gikan sa pagkabilanggo. Ang habeas corpus nagpasabot "to produce the body of a person." Unsa pa man ang i-produce pinaagi sa writ of habeas corpus kun na-release na ang tawo?

* * *

PEKE. Pahinganlan ni Mayor Tomas Osmeña ang mga botika nga namaligya og peke og expired na nga mga tambal.

Angayan lang!

Maayong pahibaw-on ang publiko unsa kining mga botika nga namaligya og pekeng tambal aron makabantay sila og mahilayong masugamak pag-usik sa ilang kuwarta pagpalit sa peke nga dili makaayo sa sakit.

Nahibulong ko niining Department of Health nganong wala gyuy nahimo batok niining mga botika nga padayong nag-apod-apod sa publiko og mga pekeng tambal.

Sila man untay adunay gahum nga mo-tap sa mga PNP ug NBI paggukod niining badlungong mga botika, apan wala gyud kita makadungog nga adunay mga nangasakpan nga nagbaligya og peke.

Midaghan karon ang mga 'bukotbukot' nga mga botika.

Busa, kita nga mga kunsomedor mosagop na lang kita niining prinsipyo sa balaod nga "caveat emptor" nga sa iningles pa "let the buyer beware" nga sa ato pa, kita na lang mga pumapalit ang magbantay nga dili kita makapalit og peke o expired na nga tambal.

Ang masakpan nga namaligya og peke kinahanglang pasirhan ug dili na tugotan nga makabukas og balik og botika bisan sa lain nga ngalan.

"Public interest" ang nakapusta niining pagpamaligya og tambal, busa ang gobyerno mahimong makagamit sa "police power" paggukod, pagtaral sa korte ug pagsilot sa mga badlungong botika.