Dugang paukyab

Inay ipatin-aw ang tinuod nga tuyo sa ilang sekretong tigom sa unang adlaw sa bag-ong tuig, silang kanhi presidente Fidel Ramos, Senate President Franklin Drilon ug kanhi senador Vicente Sotto III klarong nidugang sa paukyab. Samtang wa mohatag og dugang detalye, wa ipanghimakak sa tulo nga ang politikanhong krisis sa nasud maoy ilang gihisgutan. Nga maoy garantiya mosulbong ang mas grabe pang mga intriga:

• Silang Drilon ug Sotto di mahimangod sa pagtumaw sa pagduda nga naa na kapusta sa oposisyon si Ramos;

• Si Ramos di mag-apura pagpasabot sa Malakanyang kay hangtod karon wa pa man bakwia ni Presidente Arroyo ang sugyot sa iyang mga tinudlo sa consultative commission (Concom) pagkanselar sa eleksiyon sa 2007; ug

• Ang Malakanyang sakay sab sa front seat pinaagi sa pagpasabot nga si Ramos maoy simbolo sa pakighiusa sa administrasyon sa ilang mga kaatbang, ug pakapinan pagdasig ang mga militante ug ubang grupo sa oposisyon pagpangutana nilang Drilon ug Sotto nganong wa sila apila sa tigom.

* * *

Unsa may tinuod? Kay pulos man tang-an nga mga politiko ang mga protagonista, lisod tugkaron kining ilang duwa:

• Mahimong nagpaugatay na gyod silang Ramos ug Arroyo human talikdi sa presidente ang saad pakigsawo sa gahom ug pagputol sa iyang termino bugti sa pagluwas ni Ramos niya dihang hapit na mapukan ang administrasyon niadtong Hulyo 8 sa niaging tuig;

• Mahimo sang nagsugod na si Presidente Arroyo pagpangita og graceful exit-sa Binisaya pa, mokanaog lang siya kon di gukdon ang iyang pamilya ug di siya mahisama ni kanhi presidente Joseph Estrada;

• Mahimong tinuod gyong gusto sa oposisyon nga manglaktod pagsakmit sa gahom, bahala na kon makigdug silang Ramos ug sa iyang hakog nga mga interes; ug

• Mahimo ganing nakaamgo nang mga trapo nga ang bugtong paagi nga mapreserbar ang ilang pagkontrolar sa nasud mao ang pag-isnab sa mga walhon.

* * *

Taphaw, way kapuslanan ug gidudahan pa ganing kinopya ang kausaban sa konstitusyon nga gisugyot sa Concom. Bisag unsaon pag pangugat sa mga kongresista, kay napakyas mang Malakanyang pagtay-og sa lig-ong mayoriya sa mga senador nga supak, way kausaban sa batakang balaod nga mahitabo. Maong kapasanginlan ang Concom nga nag-usik lang sa ilang panahon ug, labaw sa tanan, sa atong kuwarta.

Pero parang Presidente Arroyo di hingpit nga nausik ang trabaho sa Concom ug ang minilyon ka pesos nga iyang gigasto sa binuang nga salida. Kay natuman ang gikahadlokan sa pipila nga tinuod nga tuyo sa komisyon: Ang paglingaw, paglipat ug pagbuakbuak sa kinabag-an sa katawhan aron pagsegurong mohungaw ang bisan unsang buylo nga nakab-ot sa kampanya sa mga grupo pagpalayas sa presidente sa Malakanyang tungod sa pasangil nga gitikas nilang kanhi Comelec commissioner Virgilio Garcillano ang eleksiyon sa 2004.

* * *

Email: [email protected]