Kabiling Davide

Ang pahibawo ni Cebu Archbishop Ricardo Kardinal Vidal nga si kanhi chief justice Hilario Davide Jr. ang moduma sa free legal assistance program sa artsidyosesis, nga nidason sa saad ni Davide mismo nga mag-aktibo na siya sa kawsa pagpanalipod sa kalikopan, maoy labing uwahing tilimad-on nga di magpuyo ni mangiyugpos na lang ang labing pinanggang Sugbuanon karong ni-retiro na siya gikan sa Korte Suprema.

Nga makiangayon lang. Ang kaligdong sa serbisyo ug liderato ni Davide, nga iyang napakita atol sa labing tandugon nga mga yugto sa kasaysayan sa nasud, di angayng maputol tungod lang kay 70 anyos na siya. Sa samang higayon, sayop ang pagtoo nga igo na lang tang mosandig sa iyang katakos ug masulbad nang Davide ang inhustisya batok sa mga kabos ug pagpanamastamas sa kinaiyahan.

* * *

Sa wa pa mohimog kasaysayan pagduma sa unang impeachment trial sa Pilipinas batok ni kanhi presidente Joseph Estrada, si Davide kabahin na sa kasaysayan: Haligi siya sa Pusyon Bisaya nga nipilde sa inila ug gamhanang politikanhong mga pamilya sa Sugbo ug sa diktadura ni Ferdinand Marcos sa eleksiyon sa Interim Batasang Pambansa niadtong 1978.

Isip magbabalaod, wa kapanday si Davide og balaodnon nga nakausab sa nasud. Sa iyang pagduma sa Commission on Elections, wa niya malimpiyo ang sistema sa politika. Ug sa iyang pagduma sa labing taas nga hukmanan, wa niya malunsay ang sistema sa hustisya.

Pero samtang di kapangangkon og higanteng natampo sa kasaysayan, way makatulisok ni Davide nga nagpakauwaw sa mga institusyon nga iyang gialagaran.

* * *

Ang kontrobersiya sa Judicial Development Fund (JDF) nga ni-resulta sa impeachment ni Davide sa House of Representatives, di maoy una niyang eskandalo. Dihang assemblyman pa, gitulisok sab sa iyang kaubanan sa Pusyon Bisaya nga nakigkonsabo ni Marcos. Pero sama sa giingong pagwaldas sa JDF, wa kapamatud-i ang politikanhong pagbudhi.

Nisidlak hinuong di malalis nga kakugi ni Davide. Siyay kinadaghanag balaodnon sa Interim Batasang Pambansa. Napamatud-an sang iyang kaisog ug katarung isip chief justice: Siyay kinadaghanag nasilotan nga mga huwes ug mga abogado nga nagpabadlong.

* * *

Ang usa sa labing mahinungdanong nahimo ni Davide mao ang pagbukas sa Korte Suprema ngadto sa publiko. Naklaro ni sa paspas nga pagpagawas sa ilang mga desisyon sa ilang website ( supremecourt.gov.ph), sukwahi sa karaang sistema nga abtan unag siyam-siyam una makabasa sa kinatibuk-ang desisyon ang mga huwes, mga abogado ug bisan ang mga peryodista.

Ang kabilin sa transparency namantsahan hinuon sa pagbalibad ni Davide dayon niyang retiro paghatag og kopya sa statements of assets and liabilities niya ug sa iyang anak nga si Brian Hillary nga naapil sa kontrobersiya sa JDF. Nahagbong si Davide sa iyang kataposang pagsuway: Natental paghigot sa iyang personal nga interes sa determinadong paningkamot pagpanalipod sa kagawasnon sa hukmanan.

* * *

Email: [email protected]